سید عباس میرجلیلی - گروه تولیدات گیاهی، مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
مهدی قبولی - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ملایر ملایر ایران
الهه پورعزیزی - گروه بیوشیمی، واحد نجف آباد، دانشگاه ازاد اسلامی، نجف اباد، ایران
میترا اقاجانی - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ملایر ملایر ایران

انار (Punica granatum L.) یکی از گیاهان بومی ایران است که در سطح کشور کشت و کار می شود. متابولیت ها و ترکیبات زیست فعال متعددی از این گیاه گزارش شده است. این گیاه دارای توان آنتی اکسیدانی زیادی است و مقادیر قابل توجهی ترکیبات فنلی دارد. به منظور بررسی خواص فیزیکوشیمیایی و صفات کیفی آب میوه در ۲۵ ژنوتیپ از رقم ملس انار به عنوان یکی از شناخته شده ترین ارقام ایرانی، این آزمایش در مهرماه ۱۳۹۴ در پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه مرکزی (اصفهان) انجام شد. میوه های انار از کلکسیون ذخایر ژنتیکی نژادگان انار ایران در یزد برداشت شدند و میزان آنتوسیانین، محتوای کل پلی فنل ها (به روش فولین– سیکالچو)، ظرفیت آنتی اکسیدانی (با استفاده از ماده ۲، ۲- دی فنیل-۱- دی فنیل-۱- پیکریل هیدرازیل)، مواد جامد محلول و اسیدیته کل به عنوان صفات بیوشیمیایی و صفات کیفی شامل مزه، رنگ دانه، رنگ پوست، کیفیت رنگ دانه و کیفیت آریل اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان اسیدیته در ژنوتبپ ملس زودرس کن، بیشترین میزان مواد جامد محلول در ملس ناآلوت بانه با مقدار ۵۳/۱۸ درجه بریکس، ملس نار پوست قرمز مریوان بالاترین میزان توان آنتی اکسیدانی، ملس دانه سیاه بافق یزد و ملس لرز گلوباریک اردستان به ترتیب بیشترین میزان آنتوسیانین و بالاترین میزان محتوای کل پلی فنل ها را دارا بودند. بررسی همبستگی ساده بین صفات، تفاوت معنی داری بین آن ها نشان نداد. با توجه به شرایط یکسان حاکم بر پایه های کاشته شده در کلکسیون، چنین نتیجه گیری شد که ژنوتیپ های برتر می توانند برای اهداف کاربردی همچون تولید آنتوسیانین انار و یا آنتی اکسیدانت قوی مورد استفاده قرار گیرند.

آنتوسیانین, آنتی اکسیدان, انار ملس, پلی فنل, مواد جامد محلول