محمد حسنی - استادیار حسابداری، دانشکده مدیریت، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

هدف این مقاله ارزیابی تاثیر راهبردهای تجاری مدیران در حوزه مدیریت استراتژیک بر بازده حاصل از منابع تحت کنترل شرکت ها است. راهبردهای استراتژیک مدیریت طبق گونه شناسی راهبردی مایلز و اسنو (۲۰۰۳) و دیدگاه بنتلی و همکاران (۲۰۱۳) مشتمل بر سه نوع تدافعی، تحلیل گرایانه و تهاجمی مورد بررسی قرار گرفته اند. برای محاسبه شاخص راهبردهای تجاری از رتبه ترکیبی امتیاز استراتژی­ها طبق معیارهای تمایل شرکت به جستجوی محصول جدید، توانایی در تولید و توزیع موثر کالا و خدمات، رشد سرمایه­گذاری شرکت، تمرکز شرکت بر بهره گیری از کالا و خدمات جدید، ثبات سازمانی شرکت و تعهد شرکت به کارایی تکنولوژیکی استفاده شده است. همچنین جهت ارزیابی بازده حاصل از منابع تحت کنترل شرکت ها از معیار عملکرد مالی در قالب بازده دارایی ها بر حسب نسبت سودآوری عملیاتی به ارزش دارایی های بکار گرفته شده در نقش منابع شرکت ها بهره گرفته شده است. جهت بررسی موضوع با توجه به اهمیت بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار در اقتصاد کشور، شرکت های پذیرفته شده در این نهاد مالی به عنوان جامعه آماری پژوهش در نظر گرفته شده اند. طبق روش حذفی سیستماتیک، تعداد ۲۰۴ شرکت طی سال های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۷ به عنوان جامعه آماری غربال شده پژوهش انتخاب شده اند. پژوهش حاضر در حوزه مطالعات کاربردی، تجربی، توصیفی و پس رویدادی است. داده ها مبتنی بر رویکرد اسنادکاوی از طریق گزارش­های مالی حسابرسی شده، گزارش هیات مدیره و اطلاعات بازار سهام گردآوری شده اند. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از تحلیل مدل های رگرسیون چند متغیره داده های ترکیبی با اثرات ثابت و روش حداقل مربعات تعمیم یافته استفاده شده است. شواهد نشان دادند بکارگیری راهبرد تدافعی سبب کاهش سطح بازده حاصل از منابع تحت کنترل شرکت ها شده، در حالی که بکارگیری راهبرد تحلیل گرایانه سبب افزایش سطح بازده حاصل از منابع تحت کنترل شرکت ها شده است. در عین حال، شواهدی از اثر راهبرد تهاجمی بر بازده حاصل از منابع تحت کنترل شرکت ها مشاهده نشد.

بازده منابع تحت کنترل, مدیریت راهبردی, راهبردهای تجاری