محمدرضا پهلوان راد - سازمان تحقیقات کشاورزی- مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان
سید جواد فرقانی - گروه خاکشناسی- واحد علوم و تحقیقات- دانشگاه آزاد
مهرداد اسفندیاری - گروه علوم خاک، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
علی محمدی ترکاشوند - دانشگاه علوم و تحقیقات تهران

این مطالعه به منظور نقشه برداری رقومی گروه های مرجع خاک در سیستم مرجع جهانی طبقه بندی خاک با استفاده از روش رگرسیون درختی توسعه یافته در منطقه ای به وسعت ۶۰۰۰۰ هکتار از اراضی شهرستان هیرمند اجرا شد. بدین منظور ۱۰۸ خاکرخ حفر گردید و براساس سیستم مرجع جهانی طبقه بندی خاک تشریح و نمونه برداری شدند. به منظور پیش بینی کلاس های خاک ۲۰ متغیر کمکی شامل اجزای سرزمین و شاخص های سنجش از دور مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد خاک های تشکیل شده در منطقه مورد مطالعه جوان بوده و بیشتر تحت تاثیر رسوبات و سیلاب هستند و در گروه های فلوی سول و کمبی سول قرار می گیرند و در مناطقی، شوری خاک سبب تشکیل خاک های سلونچاک شده است. نتایج اهمیت متغیرها در مدل سازی نشان داد پارامترهای سرزمینی شامل شاخص همواری دره با درجه تفکیک بالا، عمق دره، شاخص همگرایی، سطح ویژه حوضه به همراه شاخص شوری بیشترین اهمیت را در بین تمامی متغیرها در پیش بینی گروه های مرجع خاک در هر دو سطح سیستم مرجع جهانی طبقه بندی خاک داشتند. نتایج اعتبارسنجی نشان داد روش رگرسیون درختی توسعه یافته گروه های مرجع خاک را در دو سطح اول و دوم به ترتیب با خلوص نقشه ۴۷ و ۲۵ درصد پیش بینی کرده است و با افزایش کلاس های خاک از سطح اول به سطح دوم، شاخص های ارزیابی کاهش می یابند، به عبارتی دیگر توانایی مدل در پیش بینی صحیح کم شده است. در مناطقی با پستی و بلندی کم و خاک های جوان که تنوع خاک شدید نیست، روش نقشه برداری رقومی می تواند به عنوان روشی مفید، کارآمد و سریع جهت تهیه نقشه خاک مورد استفاده قرار گیرد.

رگرسیون درختی توسعه یافته, سیستم مرجع جهانی طبقه بندی خاک, متغیرهای محیطی, نقشه برداری رقومی