محسن جهان - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
محمد بهزاد امیری - استادیار گروه تولیدات گیاهی مجتمع آموزش عالی گناباد، گناباد، ایران

پژوهشی در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ در دانشگاه فردوسی مشهد به‎صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح پایه‎ی بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار به تفکیک برای سه گیاه لوبیا، کنجد و ذرت انجام شد. سطوح آبیاری (تامین ۵۰ و ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاهان مورد مطالعه) در کرت های اصلی و کاربرد و عدم کاربرد هیدروژل سوپرجاذب رطوبت در کرت های فرعی قرار گرفتند. در لوبیا متغیرهای عملکرد دانه، عملکرد ماده‎ی خشک، وزن دانه در بوته، ارتفاع بوته، سرعت رشد محصول و میزان نیتروژن، فسفر و پی‎اچ خاک در مولفه اول و متغیرهای شاخص سطح برگ، شوری خاک و کارآیی مصرف آب در مولفه دوم قرار گرفتند. در کنجد، متغیرهای عملکرد دانه، عملکرد ماده‎ی خشک، وزن دانه در بوته، ارتفاع بوته، سرعت رشد محصول و میزان فسفر و پی‎اچ خاک روی مولفه اول و متغیرهای شاخص سطح برگ، نیتروژن خاک، شوری خاک و کارآیی مصرف آب روی مولفه دوم بیشترین بار را داشتند. در ذرت، متغیرهای عملکرد دانه، عملکرد ماده‎ی خشک، وزن دانه در بوته، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، میزان نیتروژن و پی‎اچ خاک روی مولفه اول و متغیرهای فسفر خاک، شوری خاک و کارآیی مصرف آب روی مولفه دوم دارای بیشترین بار بودند.

تنش خشکی, روش های آماری چندمتغیره, شوری خاک, نهاده بوم‎سازگار