بررسی تغییرات بلندمدت دمای هوا در سطح کشور با استفاده از داده های پایگاه اطلاعاتی CRU TS

بررسی تغییر اقلیم کمک شایانی در مدیریت منابع آب و تولیدات کشاورزی خواهد کرد. افزایش دما یکی از جنبه های قطعی تغییر اقلیم محسوب می گردد. محدودیت تعداد ایستگاه های هواشناسی و کیفیت و طول دوره داده های اقلیمی از مهمترین عوامل محدودکننده در بررسی تغییرات اقلیمی است. بهره­گیری از داده­های پایگاه های اطلاعاتی شبکه بندی شده از راهکارهای رفع این محدودیت است. در این مطالعه از داده های پایگاه اطلاعاتی CRU TS (نسخه ۰۱/۴) شامل میانگین های ماهانه متوسط، کمینه و بیشینه روزانه دما در سطح کشور برای تحلیل روند تغییرات متوسط های سالانه، فصلی و ماهانه با استفاده از آزمون من-کندال اصلاح شده استفاده شد. نتایج نشان می دهند در دوره ۲۰۱۶-۱۹۸۷ (دوره دوم) نسبت به دوره ۱۹۸۶-۱۹۵۷ (دوره اول)، متوسط روزانه دما در مقیاس سالانه و در مناطق مختلف کشور، بین ۴/۰ تا ۲/۱ درجه سانتی­گراد افزایش داشته است. متوسط روند افزایش دما در طول سه دهه اخیر در سطح کشور، ۳۹/۰ درجه سانتی­گراد در دهه (۱۷/۱ درجه سانتی­گراد در سی سال) برآورد شد. افزایش کمینه روزانه دما در مقیاس سالانه در طول دوره دوم، بیش تر از افزایش متوسط روزانه دما و در حدود ۲۳/۱ درجه سانتی گراد در سی سال بوده است. بررسی روند تغییرات میانگین های فصلی نشان می­دهد که فصول زمستان و بهار، به­خصوص در استان­های غربی و شمال­غربی کشور، بیش ترین روند افزایش دما را طی سه دهه اخیر تجربه کرده اند. نتایج این تحقیق وقوع تغییرات معنی دار در دما در فصول زمستان، بهار و تابستان را که اهمیت زیادی برای کشاورزی کشور دارند تایید می کنند. 

Keywords:

آزمون من-کندال , تغییر اقلیم , دمای بیشینه , دمای کمینه , میانگین سالانه و فصلی