رهیافتی بر شکل گیری کانسار مس ماهور، جنوب غرب نهبندان، بر پایه بررسی های کانی-شناسی، میانبارهای سیال و ایزوتوپ های گوگرد

منطقه ماهور در ۱۳۵ کیلومتری جنوب غرب نهبندان در استان خراسان جنوبی در بخش مرکزی کمربند آتشفشانی-ماگمایی قطعه لوت واقع است. نفوذ یک توده گرانیتوئیدی با ترکیب دیوریت، کوارتز دیوریت، کوارتز مونزو دیوریت و کوارتز مونزونیتی با سن الیگوسن  به درون سنگ­های آتشفشانی منطقه با سن پالئوسن- ائوسن منجر به دگرسانی و کانی­سازی شده است. پهنه­­های دگرسانی منطقه شامل آرژیلی (کانی های رسی)، پروپلیتی (کلریت، سریسیت، کلسیت و اپیدوت)، فیلی (کوارتز، سریسیت و پیریت) و سیلیسی هستند. رخداد کانی­سازی به صورت افشان و رگچه­ای  بوده و شامل پیریت، مگنتیت، کالکوپیریت، اسفالریت، گالن، آرسنوپیریت، کوبانیت، کوولیت، تتراهدریت، جیمسونیت و استیبنیت است. بر اساس روابط قطع­شدگی بین رگچه­ها، دو نوع رگچه کوارتز + اسفالریت + پیریت  ± کالکوپیریت (رگچه­های نوع ۱) و کوارتز + پیریت + کالکوپیریت  ± اسفالریت (رگچه­های نوع ۲) در بخش­های عمقی منطقه شناسایی شده است. سیال­های درگیر در رگچه­های نوع ۱ و ۲ به ترتیب دارای شوری ۸/۶ تا ۲/۲۱ و ۹/۷ تا ۲/۲۰ درصد وزنی معادل NaCl  و دمای همگن­شدگی ۳۱۵ تا ۵۷۵ و ۱۷۷ تا ۴۵۴ درجه سانتیگراد هستند. یافته­های ریزدماسنجی  بیانگر دگرگونی سیال کانه­ساز طی رخدادهای جوشش و آمیختگی سیال­های ماگمایی با آب­های جوی است. مقدار  δ۳۴Sپیریت و کالکوپیریت ۱۵/۳-۸/۱ درهزار بیانگر خاستگاه ماگمایی گوگرد است. نتایج بررسی­های زمین­شناسی، دگرسانی، کانی­سازی، سیال­های درگیر و ایزوتوپ­های پایدار گویای رخداد کانی­سازی سامانه پورفیری در منطقه ماهور است.    

Keywords:

Mineralization , alteration , fluid inclusions , sulfur isotope , Mahoor , Lut block. , کانی شناسی , دگرسانی , میانبارهای سیال , ایزوتوپ های گوگرد , ماهور , قطعه لوت.