بررسی عوامل اثرگذار بر قصد افشای تخلفات درکارکنان بخش بهداشت و درمان (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد)

مقدمه: افشاگری یک ابزار کنترل قوی در جلوگیری از تخلفات سازمانی می باشد. عوامل بی شماری بر تمایل افراد بر افشای تخلفات سازمانی اثرگذارند. از بین این عوامل ویژگی های شخصیتی و موقعیتی از اهمیت بیشتری برخوردارند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین متغیرهای موقعیتی (ویژگی های فردتخلف، جایگاه فرد متخلف) و متغیرهای فردی (نگرش نسبت به افشاگری، کانون کنترل و هویت اخلاقی) بر قصد افشاگری کارکنان می باشد. روش پژوهش: این پژوهش یک مطالعه مقطعی از نوع توصیفی - تحلیلی است که بر روی ۲۴۲ نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ای مبنی بر مطالعات گذشته استفاده گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس به منظور مدل یابی به روش حداقل مربعات جزئی، تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: مقدار ضریب استاندارد شده میان متغیرهای مستقل با قصد افشاگری به لحاظ آماری معنادار (P< ۰.۰۰۵) می باشد، به این معنا که کانون کنترل درونی، هویت اخلاقی، نگرش فرد نسبت به افشاگری، جایگاه فرد متخلف و ویژگی های تخلف نقش مثبت و معناداری در تصمیم فرد برای گزارش تخلفات دارند. نتیجه گیری: با توجه به این که افراد دارای کانون کنترل درونی، نگرش مثبت نسبت به افشاگری و هویت اخلاقی بالا نسبت به مشاهده تخلفات سازمانی بی تفاوت نخواهند بود و جایگاه فرد متخلف و میزان جدیت تخلف نقش قابل ملاحظه ای در تمایل افراد به افشای آن دارند؛ بهتر است از کارکنانی که دارای این ویژگی های شخصیتی هستند در پست های حساس تر استفاده شود و هم چنین تمهیدات مناسبی مانند ایجاد کانال های گزارش دهی تخلفات به منظور تسهیل این امر صورت گیرد.

Keywords:

افشاگری , ویژگی های شخصیتی , بهداشت و درمان , عوامل موقعیتی , تخلفات سازمانی