زهرا بهبهانی زاده رضائیان - دانشجو دکتری فیزیک و حفاظت خاک؛ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد علوم تحقیقات؛ تهران؛ ایران
ابراهیم پذیرا - استاد گروه خاکشناسی؛ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد علوم تحقیقات؛ تهران؛ ایران
ابراهیم پناهپور - استادیار گروه خاکشناسی؛ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد اهواز؛ اهواز؛ ایران
نرگس ظهرابی - استادیار گروه آبیاری و زهکشی؛ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد اهواز؛ اهواز؛ ایران

رشد روزافزون جمعیت سبب بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی و تخریب اراضی شده است. شور و سدیمی شدن اراضی از اثرات این تخریب به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک میباشد. یکی از راههای بهسازی خاکهای شور و سدیمی، آبشویی نمکهای محلول در نیمرخ خاک است. برآورد آب مورد نیاز برای اصلاح این خاکها به منظور مدیریت بهینه منابع آب و خاک ضروری است. به همبن منظور، در این پژوهش سه روش آبشویی غرقاب دائم، غرقاب متناوب و پاششی بر روی خاکهای شور و سدیمی منطقه ویس در استان خوزستان مورد بررسی قرارگرفت. این پژوهش به صورت آزمایشگاهی بر روی ستونهای خاک دست نخورده به ارتفاع یک متر، که در محیط پلی اتیلنی به قطر ۱۵ سانتیمتر قرار داشتند، اجرا شد. لایه های خاک مورد بررسی ۰-۲۵، ۲۵-۵۰، ۵۰-۷۵ و ۷۵-۱۰۰ سانتیمتر و عمقهای آب آبشویی ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ سانتیمتر بوده است. براساس نتایج بدست آمده، مدل تجربی مشخصی برای هر روش آبشویی ارائه شد. در این میان، مدل نمایی در آبشویی غرقاب دائم بر مبنای ضریب همبستگی بالاتر و خطای استاندارد کمتر، بهترین مدل بود. لیکن، آبشویی غرقاب متناوب علاوه بر حجم آب مورد نیاز کمتر برای شوری زدایی خاک، ضریب راندمان آبشویی بهتری را متناسب با بافت خاک منطقه نشان داد. با توجه به بحران کمبود آب در شرایط کنونی و ارجحیت مزایای این روش نسبت به دو روش دیگر میتوان روش غرقاب متناوب را برای منطقه مذکور مناسب تر پیشنهاد نمود.

آبشویی پاششی, آبشویی غرقاب دائم, آبشویی غرقاب متناوب, ضریب راندمان آبشویی