سونیا زبردست - دانشجوی دکتری؛ گروه مهندسی آب؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران
حامد ریاحی فارسانی - دانشجوی دکتری؛ گروه مهندسی آب؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران
سید حسن طباطبائی - دانشیار؛ گروه مهندسی آب؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران

مدیریت بهینه و حفاظت از منابع آب و خاک امروزه بیش از پیش ضروری به نظر می رسد. این موضوع در مورد سیستم های آبیاری سطحی بعنوان مصرف کننده عمده آب در کشور بسیار مهم است. تخمین دقیق فاز پیشروی، برای طراحی و ارزیابی این سیستم ها اهمیت فراوان دارد. هدف از انجام این تحقیق بررسی دقت روش های حل مدل بیلان حجمی در تخمین پیشروی آب در آبیاری جویچه ای است. در این تحقیق از روش های حل میشل، فیلیپ، توابع نمایی و توابع بازگشتی استفاده شده و روش های جدیدی نیز پیشنهاد، و برای هر کدام از روش ها، برنامه رایانه ای در محیط Matlab کدنویسی شده است. برای تعیین دقت روش های حل ذکر شده، از داده های هفت مزرعه که در دو نوبت آبیاری (اول و ششم) در استان چهارمحال وبختیاری برداشت شده، استفاده گردید. آماره جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب جرم مانده (CRM) و ضریب کارآیی روش های مخلف حل مدل (EF) محاسبه شد. نتایج نشان داد که روش میشل در بین روش های حل مدل بیلان حجمی، کمترین مقدار RMSE (به ترتیب مقادیر ۶/۲۷ و ۶/۵۷ متر برای دو نوبت آبیاری) و CRM (مقدار ۰۶/۰) و همچنین بیشترین مقدار EF (مقدار ۰۷/۱-) را به خود اختصاص داده است. دیگر روش ها، نتایجی نزدیک به هم برای RMSE (مقادیر ۳/۳۳ و ۴/۶۱  متر برای دو نوبت آبیاری)، CRM (مقدار ۲۱/۰) و EF (مقدار ۶۵/۲-) را به دست داده اند و در نتیجه بهترین روش پیشنهادی برای حل مدل بیلان حجمی، روش میشل است. تعیین صحیح ضرایب نفوذ و انتخاب معادله نفوذ از جمله عواملی است که به شدت در دقت مدل تاثیر دارد. با توجه به تاثیر ضریب شکل پروفیل زیرسطحی، در این تحقیق بهترین پیشنهاد برای این ضریب، معادله کیفر است.

آبیاری جویچه ای, ضریب شکل پروفیل زیرسطحی, فاز پیشروی, مدل بیلان حجم