فیروز مجرد - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه رازی کرمانشاه
محمد رامیار یوسف نژاد - کارشناسی ارشد اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازی کرمانشاه
امان الله فتح نیا - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه رازی کرمانشاه

یخبندان پدیده زیان بار اقلیمی است که فعالیت های مختلف انسانی و فرایندهای زیستی را تحت تاثیر قرار می دهد. تصاویر ماهواره ای به دلیل پیوستگی و تکرار پذیری داد ه های آن، روش مناسبی برای بررسی یخبندان است. در این پژوهش با استفاده از تصاویرNOAA-AVHRR  به تعیین الگوریتم بهینه برای شناسایی و استخراج پهنه های یخبندان بهاره و پاییزه در استان کردستان در سال های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۰ پرداخته شده است. پس از تعیین روزهای یخبندان در هفت ایستگاه هواشناسی منطقه، ۲۴ تصویر گذر شبانه برای بررسی دما و صد تصویر گذر روزانه برای محاسبه شاخص NDVI و قابلیت انتشار انتخاب و ارزیابی شد. برای محاسبه دمای سطح زمین، باندهای حرارتی چهارم و پنجم تصاویر گذر شبانه در سه الگوریتم پرایس، کول و اولیویری به کار گرفته شد. براساس نتایج، الگوریتم کول در برآورد دمای سطح زمین به دلیل خطای کمتر و نیز همبستگی های قوی و معنی دار در مقایسه با دماهای مشاهداتی، عملکرد بهتری نسبت به دیگر الگوریتم ها داشت. بنابراین، این الگوریتم در تهیه نقشه های نهایی پهنه بندی یخبندان استان کردستان استفاده شد. نگاه کلی به نقشه ها، تاثیر مهم ارتفاعات را بر وقوع یخبندان های شبانه در منطقه -هم از نظر شدت و هم از نظر گسترش- به خوبی نشان می دهد.

استان کردستان, پهنه بندی, تصاویر ماهواره ای NOAA, یخبندان های بهاره و پاییزه