کمیل علی تقوی - کارشناس ارشد مدیریت کسب وکار MBA، واحد تهران غرب، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
محمدرضا مشایخ - عضو هیات علمی رسمی دانشگاه پیام نور

بهبود مداوم فرآیندها از جمله اهدافی است که امروزه صنعت های مختلف به دنبال تحقق آن هستند. سازمان هایفعال در صنایع بسیاری، نظیر بانکداری، هوافضا، سخت افزار و نرم افزار، صنایع دفاعی و خودروسازی از مدل «یکپارچه بلوغتوانایی» استفاده می کنند. این مدل، راهنمایی برای ایجاد و بهبود فرآیندها در سطوح سازمانی است تا بتوان برای دستیابی به اهداف و الویت های سازمان، فرآیندهایی تکامل یافته، توانمند و پایدار پیریزی نمود. این الگو، شامل فعالیت هایی درزمینه های مدیریت پروژه، مدیریت فرآیند، مدیریت مهندسی سیستم، مهندسی نرم افزار و سخت افزار و دیگر فعالیت هایپشتیبان است. به منظور بررسی و ارتقای عملکرد بلوغ سازمانی، مدل های مختلفی معرفی شده است. از معتبرترین آنها،سه «مدل بلوغ توانایی نسخه ۱.۳»، شامل (۱) «مدل یکپارچه بلوغ توانایی» برای توسعه نسخه ۱.۳، (۲) «مدل یکپارچه بلوغ توانایی» برای اکتساب نسخه ۱.۳ و (۳) «مدل یکپارچه بلوغ توانایی» برای خدمات نسخه ۱.۳ ارائه شده در سال ۲۰۱۰ میلادی می باشند سه «مدل یکپارچه بلوغ توانایی» نسخه ۱.۳ ، به چهار سطح توانایی یا قابلیت (۰- ناقص، ۱- انجام شده، ۲- مدیریت شده و ۳- تعریف شده) در رویکرد «پیوسته» و پنج سطح بلوغ (۱- آغازین یا مقدماتی، ۲- مدیریت شده، ۳- تعریف شده، ۴- مدیریت کمی و ۵- بهینه سازی) در رویکرد «مرحله ای» تقسیم بندی می شود. ارایه سطوح بلوغ و سطوحتوانایی در این مدل در کنار یکدیگر، منجر به نام گذاری «مدل یکپارچه بلوغ/ توانایی» شده است. در نهایت، در به روزترین نسخه، «مدل یکپارچه بلوغ توانایی» نسخه ۲.۰ مورخ سال ۲۰۱۸ .، هر سه مدل برای توسعه، اکتساب و خدمات، ادغام و یکپارچه شده اند.

مدیریت فرآیند کسب وکار، بهبود فرآیند، بلوغ سازمانی، مدل یکپارچه بلوغ توانایی