محمدحسین رضایی
سیدحمیدرضا شهابی حقیقی

امروزه صنایع در دنیای رقابت با مشکلات فراوانی روبرو هستند و محصولات هر روز پیچیده تر می شوند. تهیه نقشه راه فناوری یکی از انواع برنامه ریزی فناوری است که می تواند توان رقابت پذیری را در دنیای در حال رشد فناوری افزایش دهد. حال با توجه به ماهیت نقشه راه فناوری در همراه کردن دیگر ابزارهای مدیریت فناوری و نوآوری با خود، یافتن بهترین ابزارها جهت برنامه ریزی صنعتی که نیازهای بازار و فشار فناوری در روندهای آن بسیار اثرگذار است و محصولات نهایی تعیین نشده است و می بایست با استفاده از ویژگی های محصول و نیاز بازار تعیین شود، همچنین برنامه ریزی برای زمانی که نهادهای حاکمیتی و غیرحاکمیتی در توانمندسازی دانش ها و قابلیت های فناوری کشور در جهت رسیدن به محصول نهایی نقش به سزایی دارند، کار دشواری است. بنابراین تنها روشی ابتکاری با استفاده از ابرازهای مدیریت فناوری و نوآوری، می تواند هدف ذکر شده را پوشش دهد. در روش به کار رفته در این پژوهش، در مرحله شناسایی لایه ها، از ابزار مطالعات پیشین، ماتریس SWOT، استانداردهای فنی و نظرات خبرگان استفاده می شود. در مرحله ادغام لایه از ابزارهای ماتریس فرصت- جذابیت و ماتریس فرصت- توانایی جهت ترکیب لایه ها استفاده می شود. و بالاخره در مرحله بیش بینی/ جدول زمانی از ابزار تحلیل سناریو ا ستفاده می شود. در نهایت نیز با استفاده از تحلیل ریسک، کم خطرترین ناحیه فرصت جهت سرمایه گذاری زود بازده انتخاب خواهد شد. این پژوهش چارچوبی برای برنامه ریزی در صنعت و بررسی آینده های محتمل برای ارائه آینده ای مطلوب ارائه می دهد و راه را برای دیگر روش های ابتکاری فرآیند نقشه راه باز می کند.

نقشه راه فناوری، روش ابتکاری، برنامه ریزی استراتژیک فناوری، مدیریت نوآوری، ابزارهای مدیریت فناوری و نوآوری