سید محمد مهدی غفوری - دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه قم، قم
حمید زعفرانی - پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران
محمد رضا عدل پرور - دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه قم، قم

در این مقاله از روش سناریوی لرزه ای احتمالاتی مبتنی بر بهینه سازی۱ برای تعیین تعداد حداقلی از سناریوهای مناسب که می تواند در تخمین خسارت منطقه ای شریان های حیاتی گستره شهر قم به کار گرفته شود، استفاده شده است. در روش سناریوی احتمالاتی مبتنی بر بهینه سازی، به جای میلیون ها یا صدها هزار سناریو، مجموعه کوچکی از سناریوهای لرزه ای احتمالاتی جهت نشان دادن خطر لرزه ای و تحلیل زیرساخت های با توزیع مکانی نظیر شریان های حیاتی، تولید می شود. پس از تولید مجموعه کوچک سناریوهای لرزه ای از پایگاه داده های چنین رخدادهایی، احتمالات وقوع سالانه سازگار با خطر تخمین زده می شود. این احتمالات به گونه ای است که اثرات ترکیبی آنها روی منطقه مورد نظر همه رخدادهای ممکن بر مبنای روابط باز رخداد مبتنی بر داده های زلزله شناسی و زمین شناسی را حفظ می کند. این روش تکرارپذیر و از نظر محاسباتی قابل مدیریت بوده و به سناریوهای زلزله قابل فهم منجر می شود. در نتیجه می توان سناریوهای مختلف خسارت را جهت تصمیم گیری و سیاست گذاری در خصوص شریان های حیاتی در نظر گرفت. معیارهای ارزیابی و نیز تطابق منحنی خطر اصلی و منحنی خطر سناریوهای کاهش یافته نشان می دهد که خطاهای سناریوهای تولیدشده برای گستره شهر قم در محدوده مناسبی بوده و انحراف ناخواسته ای در نتایج وجود ندارد.

سناریوهای لرزه ای, بهینه سازی, تحلیل خطر, شریان های حیاتی