حسن وحدتی شبیری - عضو هیئت علمی دانشگاه قم

درباره ی موضوع «خسارت تاخیر تادیه»، حقوق کشور ما پیش و پس از انقلاب اسلامی، مسیر پرفرازونشیبی را طی کرده است. حقوق دانان عموما معتقدند باید میان خسارت ناشی از دیرکرد و ربح پول یا ربا تفاوت گذارد. شورای نگهبان در برخی از آرای خویش آن را غیرمشروع اعلام نموده و در برخی نیز با استفاده از راهکار «شرط ضمن عقد» خواسته است وجه شرعی برای آن بیابد. قوانین تازه تصویب شده، خسارت تاخیر تادیه را با شرایطی پذیرفته اند، ولی فقیهان، عموما آن را غیرمشروع اعلام کرده اند. به نظر می رسد باید میان «وجه التزام» که نوعی شرط کیفری است، و «ربا» که هرگونه زیاده بر مال قرض داده شده در سررسید است، تفاوت قایل شد.

: خسارت, تاخیر تادیه, خسارت دیرکرد, جریمه تاخیر, وجه التزام, ربا