لیلا فلاحی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم زمین زیست محیطی، دانشگاه تبریز
قدرت برزگری - دانشیار گروه علوم زمین، دانشگاه تبریز
عطااله ندیری - دانشیار گروه علوم زمین، دانشگاه تبریز

صنعت ساخت یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی جوامع در حال توسعه به شمار می آید. باتوجه به حجم بالای تولید نخاله های ساختمانی در بخشهای مسکونی و غیرمسکونی و گسترش روزافزون پروژه های عمرانی، امروزه لزوم مدیریت این گونه پسماندها به عنوان یکی از مسائل قابل توجه در مدیریت شهرها به ویژه کلان شهرها، مطرح گردیده است. مدیریت پسماندهای ساختمانی، علاوه بر حفظ منابع موجود ، میتواند از آثار مخرب زیست محیطی نخاله های ساختمانی نیز جلوگیری کند. در این مقاله با توجه به آلودگی و عدم آلودگی، نخاله های ساختمانی به دو بخش نخاله های سالم و ناسالم تفکیک شد. سپس با استفاده از حجم و ترکیب بدست آمده برای هر یک از بخشهای نخاله های ساختمانی، آثار زیست محیطی احتمالی و وضعیت نخاله های ساختمانی شهر تبریز مورد بررسی قرار گرفته شد و برای مدیریت آنها نیز راهکارهایی ارائه گردید. نتیجه حاصل از این پژوهش نشان داد که با توجه به ترکیبات نخاله های ساختمانی سالم و ناسالم و امکان آلودگی آنها، بایستی برای هر بخش مدیریت مجزا انجام گیرد. بدین صورت که، برای نخاله های سالم با توجه به عدم آلودگی آنها، مناطق گود برداشت مصالح برای دفن این نخاله ها پیشنهاد گردید، تا علاوه بر جلوگیری از اثرات زیست محیطی نخاله های سالم، با تسطیح زمینهای گود از اثرات مخرب زیست محیطی برداشت مصالح نیز کاسته شود. همچنین برای مدیریت نخاله های ناسالم با توجه به ترکیبات، امکان آلودگی و نبود تاسیسات بازیافت در شهر، توصیه شده است تا حد امکان تفکیک اجزا همراه با استفاده مجدد نخاله ها صورت گیرد و در نهایت اجزای باقی مانده به صورت اصولی دفع شوند.

نخاله های ساختمانی، مدیریت، بازیافت، آثار زیست محیطی، تبریز