مرضیه آقاسی - گروه شیلات و محیط زیست، موسسه آموزش عالی تجن، قائمشهر، ایران
ناصر مهردادی - گروه عمران محیط زیست، دانشکده محیط زیست ، دانشگاه تهران، تهران، ایران

سابقه و هدف: صنعت فراوری ماهی تولید کننده مقدار زیادی از مواد زائد جامد و پساب است. پساب فراوری ماهی به طور عمده شامل پساب حاصل از پردازش اولیه ماهی خام، شستشوی کارخانه و زائدات خام باقی مانده(خون، امعا و احشا و...) است. چربی بالای موجود در پساب شهرک صنعتی می رود باعث ایجاد مشکل تصفیه، دفع و بحران های محیط زیستی گردیده است. هدف از این مطالعه انتخاب بهترین روش ساماندهی و استفاده از پساب کارخانه فراوری ماهی با توجه به پرکاربردترین تکنولوژی های جهانی مدیریت پساب می باشد. مواد و روش ­ها: در این تحقیق با استفاده از روش سلسله مراتبی AHP (Analytic Hierarchy Process) و شناسایی روش های ممکن تصفیه فاضلاب، از بین گزینه های صافی چکنده، لاگون هوادهی، هضم بی هوازی و لجن فعال با استفاده از معیارهای فنی، اقتصادی، محیط زیستی و مدیریتی به تشخیص بهترین روش ساماندهی این پساب پرداخته شد. نتایج و بحث: با توجه به نتایج حاصل از AHP روش لجن فعال با امتیاز ۴۱۷/۰ در اولویت اول و لاگون هوادهی، هضم بی هوازی و صافی چکنده به ترتیب با امتیازهای ۲۸۴/۰، ۲۴۶/۰ و ۰۵۲/۰ در اولویت های بعدی با توجه به نظر متخصصین قرار گرفتند. نتیجه گیری : بررسی های نهایی نشان داد که بهترین روش استفاده از پساب کارخانه فراوری با توجه به معیارها و زیر معیارهای فنی، مدیریتی، محیط زیستی و اقتصادی، روش لجن فعال بود.

AHP, آلودگی زیست محیطی, پساب فراوری ماهی, مدیریت پساب