پرویز ضیائیان فیروزآبادی - دانشیار گروه سنجش از دور و GIS دانشگاه خوارزمی تهران
پریسا صفربیرانوند - کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشگاه خوارزمی تهران
علی حسینقلی زاده - کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشگاه خوارزمی تهران
رحیم حسنی تبار - کارشناس و پژوهشگر جهاد دانشگاهی، لرستان
مهدی صفربیرانوند - کارشناسی مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد خرم آباد

مسئله تهیه نقشه واحدهای سنگی، در روندی رو به بهبود، به نقطه ای رسیده است که امروزه آشکارسازی و طبقه بندی واحدهای سنگی به کمک سنجش از دور ابرطیفی انجام می شود. در این پژوهش، تصاویر هایپریون با درنظرگرفتن نتایج کار محققان پیشین و استفاده از الگوریتم طبقه بندی نظارت شدهSAM  در تشخیص و تفکیک واحدهای سنگی در منطقه خرم آباد استان لرستان به کار رفته است. SAM یک روش رده بندی سریع است که، از راه ارزیابی، میزان تشابه طیف های تصویر و مرجع عمل نقشه برداری واحدهای زمین شناختی را نشان می دهد. پس از پیش پردازش های لازم، ازجمله تصحیح اتمسفری که به روشFLAASH  اجرا شد، تبدیل خطیMNF  به منظور مشخص کردن بعد و حجم اصلی تصویر، جداسازی نویز از دیگر اطلاعات و کاهش میزان پردازش در مراحل بعد استفاده شد و الگوریتمPPI  برای پیداکردن پیکسل هایی با خلوص بیشتر در تصاویر چندطیفی یا فراطیفی به کار رفت. از هم پوشانی پیکسل های خالص با واحدهای سنگی و برپایه داده های زمینی از منطقه مورد مطالعه، طیف میانگین برای هر عضو استخراج شد. سپس این اعضای خالص، به منزله ورودی جهت الگوریتم ذکرشده، استفاده و طبقه بندی تصویر صورت گرفت. درنهایت، نقشه طبقه بندی شده حاصل از این روش با نقشه های موجود و داده های زمینی مقایسه و میزان صحت آن بررسی شد. دقت اجرای روش SAM با بررسی صحت الگوریتم، ازطریق محاسبه ماتریس خطا، به بیشترین میزان ۸۳/۶۸٪ و ضریب کاپای ۴۹/۰٪ بوده است که خود اهمیت تصاویر فراطیفی و روش SAM  در تفکیک واحدهای سنگی را نشان می دهد.

تصاویر فراطیفی, نقشه واحدهای سنگی, SAM, MNF, PPI