محبوبه السادات میرشفیعی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری،واحد سمنان، دانشگاه ازاد اسلامی ، سمنان، ایران
زینب کرکه آبادی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
عباس ارغان - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

بافت های فرسوده که کمبود خدمات شهری و ناپایداری در آن ها مشهود است، دارای ظرفیت های فروانی برای حرکت به سمت توسعه درونی در چارچوب توسعه پایدار می باشند. تحقیق حاضر به شناسایی ظرفیت های موجود اراضی ناکارآمد و فرسوده شهری در راستای توسعه درونی پرداخته است. محدوده موردمطالعه در این تحقیق، مناطق ۴ و ۱۴ شهر تهران است. تحقیق از نوع کاربردی است و با روش توصیفی تحلیلی به تجزیه وتحلیل اطلاعات پرداخته است. جامعه نمونه شامل ۳۰ نفر از کارشناسان که با روش گلوله برفی شناسایی شده اند. ارزیابی ظرفیت های توسعه درونی در اراضی ناکارآمد و بافت فرسوده با استفاده از روش Fuzyy GIS انجام شده است. نتایج به دست آمده از نقشه های ترکیب لایه ها و شاخص های تحقیق نشان می دهد که محدوده های با اولویت بالا و بسیار بالا در بافت فرسوده منطقه ۱۴ تهران در راستای توسعه درونی حدود۸۲/۱۱۶ هکتار (۶/۶۰% از کل مساحت) را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که محدوده های با اولویت بالا و بسیار بالا در توسعه درونی در منطقه ۴ شهر تهران حدود ۰۵/۲۵ هکتار از مساحت بافت فرسوده منطقه ۴ تهران است که حدود ۴/۸۲ % مساحت از کل بافت فرسوده و زمین های فاقد بنا در این منطقه از تهران را شامل می شود، اما به علت بالا بودن حجم اراضی ناکارآمد و فرسوده منطقه ۱۴ شهر تهران حجم جمعیت پذیری این منطقه بیشتر از منطقه ۴ است. مقایسه معیارهای موثر بر توسعه درونی در اراضی ناکارآمد و فرسوده منطقه ۴ و ۱۴ شهر تهران نشان می دهد، که در منطقه ۱۴ معیار مساحت زمین با امتیاز ۴۱۲/۰ و در منطقه ۴، شاخص کاربری زمین با امتیاز ۳۴۶/۰ بیشترین اهمیت را نسبت به سایر شاخص ها دارا می باشد

توسعه درونی, اراضی ناکارآمد, بافت فرسوده, منطقه ۴ و ۱۴ تهران