علیرضا حیدرنژاد - استادیار رشته جامعه شناسی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی، تهران، ایران.
مریم سادات افخمی مصطفوی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی گرایش اقتصاد و توسعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان، مشهد، ایران.
مهدی مقیمی - دانشیار حقوق و جزا و جرم شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران.

هدف: حفظ نظم اجتماعی در جامعه مستلزم وجود قانون و حاکمیت قانون است که نشات گرفته و بر خواسته از تکالیف اجتماعی و اخلاقی است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر قانون گریزی و ارائه راهکارهای پیشگیرانه در شهر گرگان انجام شد. روش: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جامعه آماری کلیه شهروندان بالای ۱۵ سال ساکن شهرستان گرگان در سال ۱۳۹۹ بودکه حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد ۳۹۵ نفر شد. ضریب آلفای کرونباخ برای آزمون پایایی ۷۶/. به دست آمد. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که از بین عوامل هفت گانه قانون گریزی برحسب میزان همبستگی به ترتیب اولویت اعتماد اجتماعی (۵۶۲/۰-)، پیوند اجتماعی (۴۶۵/۰)، پنداشت از قانون شکنی (۲۵۳/۰-)، احساس آنومی (۲۹۱/۰) و شرمساری اجتماعی (۳۷۴/۰) بودند و متغیرهای نظارت و کنترل اجتماعی غیررسمی و آگاهی از قانون نتوانست سهمی از تبیین قانون گریزی را به خود اختصاص بدهد و بر این اساس از معادله کنار گذاشته شدند. ضریب تعیین ( ) به دست آمده در ارتباط با قانون گریزی برابر با ۷۳/۰ شد. نتایج: در منطقه مورد بررسی نتایج نشان می دهد، توجه به مسائلی از جمله بالا بردن اعتماد اجتماعی در بین شهروندان، پیوند اجتماعی و کاهش احساس آنومی می تواند تاثیر بسزایی در کاهش قانون گریزی و پیشگیری از آن را ایفا نمایند.

قانون, قانون گریزی, پیشگیری, شهر گلستان