هادی رجبی - دکتری علوم سیاسی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی
محمد رجبی - دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

دولت تنها نهاد مشروع اعمال قدرت، در حوزهی جغرافیایی مشخص (کشور) است. وقتی صحبت از اعمال قدرت می شود، وجود سازمان ها و نهادهایی که بتوانند قدرت را اعمال کنند، امری حتمی و ضروری است. این کارویژه در بالاترین سطح به نیروهای مسلح و در حوزه داخلی به طور اخص به پلیس واگذار شده است. هدف از اعمال قدرت، تامین یکی از اساسی ترین ضرورت های وجودی دولت یعنی امنیت می باشد؛ بر همین اساس تمام عناصر مرتبط با تامین امنیت مانند جغرافیای سیاسی، جایگاه ویژهای در دانش پلیسی دارد؛ زیرا جغرافیای سیاسی به دلیل توجه به عوامل سیاسی در کنار عوامل جغرافیایی می تواند افق وسیع تری را در تامین امنیت پایدار ترسیم کند. اما در عصر جهانی شدن جغرافیای سیاسی همانند سایر عرصه های علمی دچار تحول شده و به طبع آن پیامدهایی را برای دانش پلیسی به همراه داشته است. نظریه «پایان جغرافیا»، نتیجه تاثیرات جهانی شدن بر جغرافیای سیاسی است که به عنوان متغیر مستقل و "دانش پلیسی" به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است و سعی شده تا با روش توصیفی - تحلیلی، به بررسی ابعاد و زوایای دانش پلیسی - که متاثر از نظریه پایان جغرافیا قرار می گیرد - پرداخته شود. البته باید توجه داشت که پدیده جهانی شدن هنوز به پایان نرسیده است و به لحاظ تحلیلی تا زمانی که یک پدیده تاثیرات خود را به صورت کامل نمایان نساخته باشد، درصد اطمینان و قطعیت در نتایج کاهش می یابد. «پایان جغرافیا» موجب تغییر در منابع تامین قدرت و امنیت و بروز چالش هایی شده است. این چالش ها بیش از هر چیز دانش پلیسی را که به دنبال یافتن راهکارهای ایجاد امنیت پایدار می باشد، متاثر ساخته که از آن جمله می توان به افزایش پراکندگی تروریسم (ناشی از حذف عامل مکان) و ظهور ابعاد جدید آن (بیوتروریسم و تروریسم سیبرنتیکی)، گستردگی و تنوع پدیده قاچاق و وقوع جرایم رایانه ای، اشاره کرد و در قالب پروژه جهانی سازی از چالش هایی مانند جنگ نرم، براندازی نرم، فشارهای حقوق بشری و گسترش نقش سازمان های غیردولتی برای رسیدن به این اهداف، یاد کرد.

پلیس/ جغرافیای سیاسی/ جهانی شدن/ «پایان جغرافیا» / امنیت/ قدرت