حمیدرضا عامری سیاهویی - استادیار گروه مهندسی معماری دانشگاه پیام نور
ابراهیم رستمی گورکانی - مدرس دانشگاه پیام نور

شناسایی مکان های مستعد برای جرم در شهرها و تلاش برای پیشگیری و کاهش میزان جرم در زمان کنونی که جمعیت شهرها افزایش می یابد اهمیت بسزایی دارد. مناطق حاشیه ای بافت مرکزی شهر بندرعباس به دلیل خالی شدن جمعیت بومی و همچنین کاهش میزان امنیت و خدمات شهری در آنها تبدیل به مکان های جرم خیز شده اند که زمینه ساز گسترش جرم در شهر بندرعباس شده است. موضوع مورد بررسی در این تحقیق، رتبه بندی عوامل موثر بر جرم خیزی محله های منتخب در شهر بندرعباس است. همچنینی نقش مدیران شهری و پلیس انتظامی در پیشگیری از جرم مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که از بین شاخص های محیطی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی موثر در جرم زایی در شهر بندرعباس، با استفاده از تکنیک AHP ،شاخص اجتماعی به عنوان مهمترین شاخص در میزان جرم در رتبه اول قرار گرفت و شاخص محیطی، اقتصادی و فرهنگی در رتبه های بعدی قرار گرفتند. در میان مولفه های شاخص اجتماعی، تنوع قومیتی و فرهنگی، فقدان امنیت در محلات شهری و میزان مهاجرت به محله های قدیمی به عنوان مولفه های برتر بر اساس نظر ساکنان انتخاب شدند که نقش موثری در میزان جرم خیزی دارند. از مهمترین راهکارهای پیشگیری مدیران شهری از بزهکاری میتوان به ارائه امکانات و خدمات در سطح محله های شهری، فرهنگ سازی استفاده از امکانات و خدمات، تعامل میان مدیران شهری جهت کاهش جرم و برنامه ریزی با دید سیستمی اشاره کرد. همچنین ایجاد امنیت در محلات شهری، مکان یابی ایستگاه های پلیس انتظامی، ایجاد سایت جامع شناسایی افراد باسابقه و مجرم در محلات شهری، نصب دوربین های مداربسته در مکان های مناسب از راهکارهایی است که پلیس انتظامی می تواند برای پیشگیری از جرم در محله های بندر عباس اجرا کند.

جرم زایی/ شاخص های جرم خیزی/ مدیران شهری/ پلیس انتظامی/ بندرعباس