محمد اسکندری نوده - گروه جغرافیا، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
یاسر قلی پور - گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
فاطمه فلاح حیدری - گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
ایوب احمدپور - گروه جغرافیا، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

شهرها در آینده، بیشتر مردم جهان را در خود جای خواهند داد؛ بنابراین، تمرکز مدیران باید بر پایدارترکردن و تاب­آورکردن این مکان­ها باشد. تاب­آوری شهری مفهومی است که به­تازگی مورد توجه برنامه­ریزان و مدیران شهری در سراسر جهان قرار گرفته است. این امر در واکنش به حوادث طبیعی و بحران­های اقتصادی و اجتماعی - سیاسی، به­مثابه مفهومی کلیدی جایگاه ویژه ای یافته است. نوشتار پیش رو با هدف شناسایی ابعاد تاب­آوری شهری و ارتباط آن­ها با پایداری شهری، در شهر رشت انجام شده است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی، کاربردی - توسعه­ای و شیوه گردآوری اطلاعات، اسنادی و پیمایشی (زمینه­یاب) بوده است. نمونه آماری پژوهش شامل ۳۵ نفر از کارشناسان آشنا به موضوع بوده­اند که به روش دلفی انتخاب و در سه مرحله درباره پرسش­های پژوهش به اجماع رسیده­اند. داده­ها با نرم­افزارهای اس.پی.­اس.­اس. و لیزرل تحلیل شده­اند. برای تعیین روایی گویه­ها از مدل تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول و برای سنجش پایایی آن از آزمون آلفای کرونباخ بهره گرفته شده است. نتایج مدل اندازه­گیری ضرایب استانداردشده، نشان­دهنده همبستگی بین متغیرهای مکنون و شاخص­های متناظر بوده است. یافته­های تحلیل مسیر تاییدی (مدل ساختاری) نشان داد که تاب­آوری اجتماعی (۸۷/ ۰= Beta؛ ۱۹/۸ = T)، تاب­آوری اقتصادی (۸۴/۰ = Beta؛ ۶۲/۵ = T)، تاب­آوری زیست­محیطی - کالبدی (۸۵/۰ = Beta؛ ۷۸/۹ = T) و تاب­آوری نهادی (۸۵/۰ = Beta؛ ۱۷/۸ = T) بر پایداری شهری موثرند؛ بنابراین نتیجه گرفته شد که تاب­آوری شهری را می­توان به­منزله شالوده پایداری شهری مطرح کرد و توجه به مزایای تاب­آوری شهری در راستای تقویت سیستم­های شهری پایدار، عاملی حیاتی در دستیابی به آینده مطلوب شهری است.

تاب آوری شهری, پایداری شهری, مدل یابی معادلات ساختاری, رشت