حسین یاوری - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
مصطفی کرمپور - استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
داریوش یاراحمدی - دانشیار اقلیم شناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

رخدادهای حدیاقلیمی امروزه به مثابه یکی از تظاهرات اصلی تغییر اقلیم، بهمخاطرات مهم اقلیمی تبدیل شده­اند. هدف اساسی پژوهش پیش رو، تحلیل فضایی آسیب پذیری شهر کرمانشاه در زمان رخداد امواج گرم است. در این راستا، امواج گرم از داده­های ایستگاه سینوپتیک شهر کرمانشاه برای دوره ۲۰۱۵-۲۰۰۰ استخراج شد و از میان آن­ها موج گرم ۷ تا ۱۳ جولای ۲۰۱۵ انتخاب شد. دمای سطح زمین شهر کرمانشاه با اعمال الگوریتم تک­کانال روی باندهای گرمایی سنجنده حرارتی لندست ۸ برای روز ۹ جولای ۲۰۱۵، استخراج و با استفاده از داده­های دیدبانی شده ساعت ۰۹ ایستگاه هواشناسی کرمانشاه، برای همان روز به دمای هوا تبدیل شد. با استفاده از تحلیل آمار فضایی لکه­های داغ، نواحی بحرانی شهر کرمانشاه حین رخداد موج گرم شناسایی شد و میزان جمعیت در معرض خطر از بلوک­های جمعیتی سرشماری ۱۳۹۵ با استفاده از تحلیل ماتریس متقاطع به­دست آمد. نتایج نشان داد که شش منطقه از شهر کرمانشاه با مساحتی برابر ۳۰۷۲ هکتار یک هسته گرمایی بحرانی را تشکیل داده­اند. میانگین دمای روزانه این هسته داغ طی شش روز موج گرم کمتر از ۳۶ درجه سانتی گراد نبوده در حالی که میانگین دمای بیشینه این بخش از شهر برابر ۴۵ درجه سانتی گراد بود. تحلیل ماتریس متقاطع بیانگر آن بود که براساس آمار سرشماری سال ۱۳۹۵، ۵۲% از جمعیت کل شهر کرمانشاه، یعنی ۴۹۲۲۸۵ نفر در محدوده هسته بحرانی قرار گرفته و تراکم جمعیتی در این هسته داغ برابر ۱۶۰ نفر در هکتار بود که دو برابر تراکم متوسط شهر کرمانشاه است. ۴۴% از جمعیت دو طبقه جمعیتی که آسیب­پذیری بالایی در برابر امواج گرم، تنش های گرمایی و گرمازدگی دارند، یعنی خردسالان (رده سنی زیر ۱۰ سال) و کهن­سالان (رده سنی بالای ۶۰ سال) (۹۹۸۹۳ نفر) در این هسته جمعیتی قرار دارند.  

رخدادهای حدی, آمار فضایی, پهنه های بحرانی, تنش های گرمایی, شهر کرمانشاه