محمد واعظ برزانی - گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان
بهنام ابراهیمی - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان.
رحیم دلالی - گروه اقتصاد، دانشکده عاوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان
مجید فخار - دانشیار دانشکده علوم، گروه ریاضی، دانشگاه اصفهان

نوسانات اهرم مالی، از نظر بسیاری از محققین، یکی از مهم ترین عوامل نوسان و آسیب پذیری نظام مالی در برابر تکانه های برون­زا و بروز بحران مالی است. از این رو توسعه الگوهای نظری مربوط به تبیین ریشه ها و عوامل نوسان اهرم مالی و نقش آن در بروز بحران های مالی از اهمیت به سزایی برخوردار است. در این مطالعه با ارائه تعریفی جدید از اهرم مالی کلان، نقش نوآوری های مالی (توسعه کیفی نظام مالی) در نوسانات اهرم مالی و بروز بحران های مالی در چارچوب یک الگوی نظری تبیین می شود. الگوی مورد استفاده بر اساس الگوی رشد اقتصادی فرانک رمزی (۱۹۲۸) و با افزودن بخش های پولی و مالی (بانک ها) ایجاد شده است که با استفاده از تکنیک کنترل بهینه به صورت صریح حل و بحث خواهد شد. علاوه بر این، روابط به دست آمده برای اقتصاد ایران کالیبره شده و رفتار اهرم مالی کلان در اقتصاد ایران الگوسازی می شود. بر اساس یافته های پژوهش، بروز نوآوری های مالی باعث می شود، عرضه اعتبار به سرعت گسترش یافته و با توجه تاثیر تغییرات بخش مالی بر حجم سرمایه سرانه فیزیکی، اهرم مالی متناسب با تفاوت نوسان حجم ثروت پولی در مقایسه با حجم ثروت واقعی تغییر می کند. در مقابل، با بازنگری قواعد نظارتی، فرآیند بالا برعکس شده و اهرم مالی در جهت مخالف تغییر خواهد کرد. بر این اساس، بروز مکرر نوآوری های مالی باعث تکرار فرآیند بالا شده و ادورا اهرم مالی را پدید خواهد آورد. علاوه بر این، اگر پیش از اصلاح قواعد نظارتی، چندین نوآوری مالی رخ دهد، تغییرات ناشی از مجموع اثرات آنها به اندازه ای است که منجر به بروز بحران مالی خواهد شد.

بحران مالی, اهرم مالی, نوآوری مالی, اعتبار بانکی و سرمایه فیزیکی