توسعه شاخص کیفی آب های زیرزمینی در سطح استان قزوین

در این مقاله یک روش پیشنهادی مبتنی بر تحلیل های چند متغیره جهت توسعه شاخص کیفی آب زیرزمینی ارائه شده است.روش شناسی ارائه شده مبتنی بر سه مرحله کلی انتخاب، استاندارد سازی و تجمیع پارامترهای انتخابی در جهت توسعه شاخص های کیفی آب زیرزمینی است که با بهره گیری از استانداردهای محلی و منطقه ای انجام می پذیرد.در این روش ، با انتخاب مجموعه از پارامترهای همجنس، مقدار غلظت نرمال ترکیبات از طریق تقسیم غلظت متوسط آن بر حداکثر مجاز مورد اشاره در استانداردهای کیفی ، بطور مجزا تعیین و محاسبه می گردد. سپس بر اساس وزن های پیشنهادی ، شاخص نهایی کیفیت آب زیرزمینی با وزندهی کمیت های استاندرد شده بطور مستقل تعیین می گردد. به منظور ارزیابی روش پیشنهادی ، در ا ین تحقیق از اطلاعات موجود از آب های زیرزمینی استان قزوین جهت ارزیابی مطلوبیت شرب آن ازنظر محتوی مواد معدنی و پارامترهای عمومی استفاده شده استو با فرض عدم آلودگی آب ، در مرحله انتخاب، هشت پارامتر کیفی تاثیر گذار ( اعم از K+ , C۱- ,SO۲- ۴, Mg ۲+, Ca۲+ , Na+, TDS و pH ) که سابقه اطلاعاتی دقیق تری از آن ها در دسترس بوده ، انتخاب گردیده است. با استانداردسازی این پارامترها بر اساس استانداردهای کیفی آب شرب ایران و وزن دهی این مقادیر، در نهایت مجموعه ای از شاخص های کمی برای کیفیت آب چاه های منطقه مورد مطالعه توسعه داده شد. به منظور ایجاد تصویری مناسب از محدوده مطلوب تغییر این شاخص ها و نیز جهت ارزیابی مقایسه ای آن ها، شاخص ه ای بدست آمده به روش فوق با شاخص های بدست آمده از آب های معدنی مقایسه گردید. ترسیم مقایسه ای نتایج بدست آمده بصورت خطوط هم شاخص ، درنهایت تصویری واضح از وضعیت کیفی آب های زیرزمینی دشت قزوین از منظر محتوای مواد معدنی آن فراهم ساخته است. نتایج این مطالعه گویای نزدیکی محتوی املاح معدنی و پارامترهای عمومی آب های زیرزمینی برخی از نقاط استان به آب های معدنی ، که کیفیت شرب آن ها موردتایید است ، می باشد.بدیهی است تعیین مطلوبیت عمومی آب های زیرزمینی برای مصارف شرب علاوه بر بررسی املاح معدنی نیازمندبه بررسی سایر پارامترهای درگیر نیز می با شد.

Keywords:

آب زیرزمینی , شاخص های کیفی , نقشه هم شاخص , آب شرب , استان قزوین