حامد منصوری - دانش آموخته کارشناسی ارشد آگرواکولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی
اسکندر زند - دانشیار بخش علف های هرز، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور
مرتضی توکلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
محمد علی باغستانی - دانشیار بخش علف های هرز، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور

به منظور بررسی تاثیر باقیمانده تعدادی از علف کش های سولفونیل اوره بر دو گیاه زراعی آفتابگردان و پنبه ،آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۱۶ تیمار ودر ۴ تکرار به صورت مجزا برای هر کدام از گیاهان انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از علف کش های : سولفورسولفورون(آپیروس) ، یدوسولفورون+ مزوسولفورون ( شوالیه )، کلروسولفورون (مگاتن ) ، سولفو سولفورون+ مت سولفورون متیل (توتال ) ، یدوسولفورون+مزوسولفورون + مفن پایر(آتلانتیس) در سه مقدار متفاوت و شاهد بدون مصرف علف کش . تیمار های علف کشی بر روی خاک سمپاشی شدند و خاک آلوده از عمق ۳۰ سانتی متری پس از ۴ ماه به گلخانه منتقل شد و سپس دو گیاه پنبه و آفتابگردان درگلدان های حاوی این خاک ها کشت شدند. ارتقاع ، طول ریشه ، وزن خشک ریشه ، ساقه و برگ ، سطح برگ و همچنین وزن خشک کل گیاه در مرحله ۴ برگی مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمارهای علف کشی تقریبا در بیشتر صفات اندازه گیری شده در گیاه آفتابگردان اثر منفی داشتند و علف کش های سولفوسولفورون + مت سولفورون متیل و کلروسولفورون در مقادیر مصرف بالا( به ترتیب با ۴۴ و ۵/۲۲ گرم ماده موثره در هکتار) بیشترین اثر سوء را بر روی این گیاه داشتند ، به طوری که به ترتیب سبب ۹۷/۸۲ درصد و ۳۱/۷۰ درصد کاهش وزن خشک آفتابگردان نسبت به شاهد بدون علف کش شدند. در مورد گیاه پنبه فقط ارتفاع و طول ریشه تحت تاثیر علف کش ها قرار گرفته بود و علف کش های سولفوسولفورون + مت سولفورون متیل و کلروسولفورون در مقادیر بالا بیشترین اثر منفی را بر روی ارتفاع و طول ریشه پنبه داشتند. باتوجه به نتایج به دست آمده می توان بیان کرد که احتمالا آفتابگردان گیاه حساس تری نسبت به پنبه در برابر باقیمانده علف کش های سولفونیل اوره است

سولفو سولفورون, مت سولفورون, مزو سولفورون و کلروسولفورون