بررسی تاثیر مجتمع پتروشیمی و پالایشگاه نفت آبادان بر تمرکز فلزات سنگین و گوگرد در خاک

در این پژوهش توزیع فلزات سنگین (As, Cr, Ni ,V, Mn, Fe, Zn, Pb) وگوگرد (S) در نمونه های خاک اطراف مجتمع پتروشیمی و پالایشگاه نفت آبادان، بررسی شده است. به این منظور ۲۲ نمونه خاک سطحی با در نظر گرفتن جهت وزش باد غالب منطقه در جهت شمال غرب-جنوب شرق برداشت شد. نمونه شماره ۲۲ نمونه شاهد است که از منطقه روستایی برداشت شد. پس از آماده سازی در آزمایشگاه، نمونه ها به روش ICP-OES برای تعیین غلظت عناصر بررسی شدند، همچنین  pHو مقدار ماده آلی نمونه ها نیز با روش های استاندارد اندازه گیری شد. میزان آلودگی خاک با استفاده از شاخص های مختلف از جمله ضریب غنی شدگی، فاکتور آلودگی، درجه آلودگی، درجه اشباع فلزات و پتانسیل سمناکی حاد بررسی شد. میانگین غلظت عناصر با میانگین پوسته بالایی، میانگین جهانی و استاندارد EPA مقایسه شد. نتایج محاسبه شاخص های زمین شیمیایی نشان داد که بیشترین آلودگی مربوط به گوگرد، سرب و روی است. تحلیل های آماری نشان داد که در خاک اطراف صنایع پتروشیمی و پالایشگاه آبادان، نیکل، وانادیوم، آهن و منگنز عمدتا منشا زمین زاد دارند،  سرب و روی ناشی از ترافیک و وسایل نقلیه و فعالیت مجتمع پتروشیمی و پالایشگاه نفت است. آرسنیک و کروم دارای هر دو منشا  زمین زاد و انسان زاد هستند. غلظت های بالای گوگرد در نمونه های منطقه مورد بررسی ناشی از فعالیت مجتمع پتروشیمی و پالایشگاه نفت است.

Keywords:

آلودگی خاک , فاکتور غنی شدگی , زمین زاد , صنایع پتروشیمی