ناصر کریمی - استادیارگروه زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه رازی، کرمانشاه
محمد پرمهر - دانش آموخته کارشناسی ارشدفیزیولوژی گیاهی، دانشکده علوم، دانشگاه رازی، کرمانشاه
حمیدرضا قاسم پور - دانشیارگروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه رازی، کرمانشاه

آرسنیک یک آلاینده محیطی است و می توان از طریق آب و خاک آلوده به گیاهان منتقل شود. بر این اساس گیاهان (به ویژه غلات) یکی از راه های ورود آرسنیک به زنجیره غذایی انسان محسوب می شوند. در این مطالعه انتقال آرسنیک به محصولات کشاورزی و ریسک انتقال آن به انسان در آب های سطحی، خاک و گندم ناحیه آلوده به آرسنیک بیجار مورد بررسی قرار گرفت. غلظت آرسنیک آب ۵۲/۰ تا ۶۴/۴۸۴ میکرو­گرم بر لیتر و غلظت آرسنیک خاک ۲/۱۳۸ تا ۲/۱۷۷۵ میلی گرم بر کیلو­گرم بود. هم چنین برخی از متغیرهای فیزیکی و شیمیایی آب و خاک که بر روی آلودگی آرسنیک موثر است اندازه گیری شدند. غلظت آرسنیک بخش هوایی نمونه های گندم ۷۹/۱ تا ۵۸/۳۰ و غلظت آرسنیک دانه های گندم ۰۰۳/۰ تا ۰۸/۰ میلی گرم بر کیلوگرم بود. بر پایه این نتایج، غلظت آرسنیک در آب و خاک رابطه معنی داری را نشان داد اما همبستگی غلظت آرسنیک خاک با مقدار تجمع آن در گندم معنی­دار نبود. 

آرسنیک, آلاینده محیطی, زنجیره غذایی, گندم, متغیرهای شیمیایی, متغیرهای فیزیکی