شناسایی و واکاوی شرایط همزمان با رخداد توفان های رعد و برقی شدید ایستگاه سینوپتیک کرمانشاه

    یکی از مخرب­ترین پدیده­های هواشناسی که گستره فضایی و بازه زمانی آن کاملا متغییر است و در مقیاس­های مختلف خودنمایی می­کند توفان­های تندری است. پدید­ه­ای که مقیاس مکانی آن زمانی که در دل چرخندهای حاره­ای و مناطق همرفتی کمربند همگرایی بین حاره­ای قرار می­گیرد بسیار گسترده بوده و از سویی بسیار حیرت­آور، زیبا و در عین زیبایی طی شرایطی خاص فوق­العاده مخرب می­گردد. هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل چنین توفان­های مخرب در یک دوره زمانی ۲۵ ساله (۱۹۸۶-۲۰۱۰) در ایستگاه سینوپتیک کرمانشاه می­باشد. داده­های مورد استفاده در این تحقیق شامل داده­های بارش روزانه و کدهای مربوط به پدیده­های هواشناسی، پارامترهای دمای خشک، نقطه شبنم، رطوبت نسبی، جهت و سرعت باد جهت محاسبه شاخص­های ناپایداری و پارامترهای ارتفاع ژئوپتانسیل، نم ویژه، سرعت قائم، مولفه­های باد مداری و نصف النهاری می­باشد. نتایج نشان داد که طی دوره آماری مورد بررسی سه توفان تندری بسیار شدید در منطقه مورد مطالعه رخ داده است. بررسی شاخص­های ناپایداری حاکی از قرار گرفتن این شاخص­ها در طبقه شدید و مناسب جهت رخداد پدیده توفان تندری می­باشد؛ همینطور وضعیت دینامیک جو همزمان با رخداد این پدیده نشان از حضور یک ناوه بسیار عمیق در غرب منطقه مورد مطالعه و قرارگیری خروجی هسته رودباد ترازهای ۵۰۰ و ۸۵۰ میلی­بار بر روی منطقه مورد مطالعه را دارد که در پی این اتفاق پدیده توفان تندری با شدت زیاد همراه با شکل­گیری ابرهای کومولوس و رعد و برق و نهایتا بارش­های سنگین منطقه مورد مطالعه را تحت تاثیر اثرات مخرب خود قرار داده است؛ این درحالیست که این وضعیت برای دو مورد شناسایی شده یعنی پدیده روز ۰۴ فوریه ۲۰۰۷ و ۱۲ دسامبر ۱۹۹۱ نسبت به دیگر موارد شناسایی شده یعنی  پدیده روز ۱۷ آوریل ۱۹۹۱ شرایط جوی ناپایدارتری را از نظر الگوهای گردشی متوسط مقیاس تجربه نموده است.

Keywords:

توفان های تندری , شاخص های ناپایداری , نمودار اسکیوتی , الگوهای گردشی جو , ایستگاه سینوپتیک کرمانشاه