مهلا طایفی نصرآبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد
حسین حاتمی نژاد - هیئت علمی دانشگاه تهران

  مهم­ترین ویژگی عصر کنونی شهرنشینی، افزایش جمعیت و توسعه شهرها می­باشد که با تداوم این امر، نیاز روز افزون به مکان­های زیستی و ایجاد مناطق مسکونی بیش از پیش احساس می­شود. از طرفی به علت جبر زندگی، اصل قرار دادن اقتصاد و انبوه سازی­های متعدد در نقاط مختلف بافت شهری بدون توجه به نیاز­های عملکردی، روحی و روانی ساکنین آینده آن، به هدف فایق آمدن بر مشکل کمبود مسکن، مشکلاتی دیگر تبلور می­یابد که از مهم­ترین آن­ها صدمه به بنیان خانواده و جامعه را می­توان نام برد. بر این اساس، ایجاد پایداری در بخش مسکن و برنامه ریزی آن در راستای توسعه پایدار شهری گامی مهم در کاهش ناپایداری­های کنونی محسوب می­گردد که     می­تواند از طریق سه بعد اساسی اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در کنار یکدیگر، به وجود آید. هدف از پژوهش حاضر سنجش شاخص­های پایداری مساکن منطقه یک شهرداری مشهد و کمک به ارتقاء این فضاها از طریق پیشنهادهایی برای پایدارتر نمودن آن­ها و تعمیم آن به مناطق مشابه می­باشد. این پژوهش از نظر هدف، پژوهشی کاربردی است که به روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای-اسنادی و بررسی­های میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق افراد ساکن در منطقه یک شهر مشهد می­باشند که با استفاده از فرمول کوکران نمونه­ای تصادفی به حجم ۳۸۴ نفر با ابزار پرسشنامه در نرم افزار SPSS  توسط آزمون t تک نمونه­ای مطالعه و تحلیل شده اند. یافته­های تحقیق بیانگر این است که مساکن منطقه یک شهرداری مشهد در ابعاد اقتصادی و کالبدی دارای شرایط تا حدی پایدار و در بعد اجتماعی در شرایط ناپایدار قرار دارند؛ چنانکه پایدارترین شاخص مساکن، میزان برخورداری از امکانات و ناپایدارترین شاخص، روابط همسایگی شناخته شده اند.

بافت شهری, مسکن, پایداری, منطقه یک شهرداری مشهد