فاطمه بهادری امجز - گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
مریم مروتی - گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
مینا بهنود - گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
نادر سیدی - یگان حفاظت، اداره کل حفاظت محیط زیست کرمان، کرمان، ایران

پلنگ ایرانی بزرگ ­ترین گربه ­سان ایران است که در اکثر نواحی ایران، به جز مناطق کویری زندگی می ­کند. آگاهی از نیازمندی­ های زیستگاهی این گونه یکی از ملزومات مدیریت حیات­ وحش محسوب می ­شود. این پژوهش با هدف مطالعه هم پوشانی زیستگاه گونه پلنگ ایرانی با زیستگاه طعمه­ هایش (از جمله: کل و بز و جبیر) و تهیه نقشه مطلوبیت زیستگاه این گونه ­ها در منطقه حفاظت شده سنگ مس، با روش حداکثر آنتروپی بیشینه (Maxent) انجام شد. داده ­های مورد استفاده برای تعیین اولویت انتخاب زیستگاه شامل: مجموعه نقاط حضور گونه بر اساس مشاهدات میدانی و هم چنین متغیرهای زیست ­محیطی موثر بر پراکنش گونه (برای هر گونه ۹ متغیر) است. صحت مدل به ­دست آمده از نتایج، حد استاندارد بالا (۰/۸۲۴ =AUC برای گونه پلنگ، ۰/۷۸۷ =AUC برای گونه کل و بز و ۰/۷۴۰ =AUC برای گونه جبیر) را نشان می ­دهد. بر اساس تحلیل جک ­نایف نیز متغیرهای ارتفاع، بارندگی، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده و دما برای گونه پلنگ ایرانی، متغیرهای فاصله از منابع غذایی و شیب برای گونه کل و بز، متغیرهای فاصله از رودخانه و دما برای گونه جبیر، بیش ترین اطلاعات را در اختیار مدل قرار داده است. طبق محاسبات انجام شده، ۴۵/۱۹ درصد از زیستگاه ­های مطلوب پلنگ ایرانی، با زیستگاه گونه کل و بز هم­ پوشانی دارد، اما با گونه جبیر کم ترین هم ­پوشانی (۸/۵۱ درصد) را داراست.

هم پوشانی, مطلوبیت زیستگاه, پلنگ ایرانی, منطقه حفاظت شده سنگ مس