ایمان عسکری - گروه تغذیه دام و طیور، دانشکده علوم دامی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
محمود شمس شرق - گروه تغذیه دام و طیور، دانشکده علوم دامی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
فیروز صمدی - گروه ژنتیک، اصلاح و فیزیولوژی دام و طیور، دانشکده علوم دامی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
سعید حسنی - گروه ژنتیک، اصلاح و فیزیولوژی دام و طیور، دانشکده علوم دامی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر مکمل آلی بیوترونیک و نانو کریستال سیلی مارین با و بدون فاکتور LPS بر آنالیز شیمیایی، هیستولوژی کبد و تغییرات ایمنی- سلولی و فراسنجه­ های خونی در جوجه­ های گوشتی بود. این آزمایش به صورت فاکتوریل ۴×۲ در قالب طرح کاملا تصادفی با استفاده از ۱۹۲ قطعه جوجه خروس گوشتی یک روزه سویه راس ۳۰۸ در ۸ تیمار، ۴ تکرار و ۶ قطعه جوجه در هر تکرار انجام شد. عوامل مورد بررسی شامل LPS در دو سطح (با و بدون LPS) و فاکتور مکمل آلی بیوترونیک و سیلی ­مارین نانو کریستال در ۴ سطح شامل (جیره پایه،جیره پایه +مکمل آلی بیوترونیک،جیره پایه +سیلی ماربن نانو کریستال، جیره پایه+ میکس مکمل آلی بیوترونیک و سیلی مارین نانو کریستال بر حسب گرم در کیلوگرم) بود. نتایج نشان دادند که استفاده از مکمل آلی بیوترونیک و نانو کریستال سیلی مارین و میکس آن ها باعث کاهش معنی­ دار آنزیم­ های کبدی ALT ,AST و در صد ضایعه تقسیم میتوز شدند (۰/۰۵>P). استفاده از سیلی مارین نانو کریستال و مکمل آلی بیوترونیک تاثیر معنی ­داری بر فاکتورهای کبدی از جمله تعداد هپاتوسیت، قطر هپاتوسیت و اندازه سینوزوئید داشت ولی بر قطر هسته هپاتوسیت تاثیر معنی ­داری نداشت. LPS توانست به طور معنی­ داری میزان فراسنجه ­های خونی و آنزیم ­های ایمنی سلولی را تغییر دهد (۰/۰۵>P). مکمل آلی بیوترونیک و نانو کریستال سیلی مارین و میکس آن ها توانستند به طور معنی ­داری این تغییرات را بهبود ببخشند (۰/۰۵>P). به طور کلی نتایج این مطالعه نشان دادند که استفاده از مکمل آلی بیوترونیک و نانو کریستال سیلی مارین و  مخصوصا میکس آن ها باعث بهبود عملکرد فاکتورهای کبدی و آنزیم ­های شیمیایی و ایمنی و فراسنجه ­های خونی  شد.

مکمل بیوترونیک, سیلی مارین, هیستولوژی, فراسنجه های خونی, عملکرد شیمیایی, جوجه های گوشتی