مرتضی مرتضوی - گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
محمد چمنی - گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مهدی امین افشار - گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
علی اصغر صادقی - گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
غلامحسین طهماسبی - موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

تغذیه پروتئین و تامین اسیدهای آمینه مورد نیاز تاثیر مثبتی بر بقاء، زنده­مانی، ایمنی و دیگر جنبه­ های سلامت زنبور عسل دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی جیره­ های آمینواسیدی (ال- متیونین، ال- لیزین و ال- ترئونین) بر وزن بدن، ذخیره پروتئین و چربی بدن زنبور عسل بود. به این منظور تعداد ۷۸ کندوی زنبور عسل به ۱۳ گروه تغذیه ­ای تقسیم شد. تیمارهای Met-۱، Met-۲ و Met-۳ به ترتیب ۰/۳، ۰/۶ و ۱/۲ گرم اسید آمینه ال- متیونین، تیمارهای Lys-۱، Lys-۲ و Lys-۳ به ترتیب ۱/۵۱، ۳/۰۲ و ۶/۰۵ گرم اسید آمینه ال-لایزین و تیمارهای Thr-۱، Thr-۲ و Thr-۳ نیز به ترتیب ۰/۵۷۲، ۱/۱۴۵ و ۲/۲۹ گرم اسید آمینه ال- ترئونین به ازای هر کندو دریافت کردند. هم چنین سطوح اول، دوم و سوم اسیدآمینه ­های ال- لیزین، ال- متیونین و ال- ترئونین باهم ترکیب شده و تیمارهای ترکیبی MLT-۱، MLT-۲ و MLT-۳ نیز تعریف شدند. سپس گروه شاهد که صرفا به صورت طبیعی تغذیه شده و هیچ­ گونه افزودنی اسید آمینه­ ای دریافت نکرده بود نیز در نظر گرفته شد. پس از تغذیه کندوهای با تیمارهای مورد نظر، وزن خشک بدن، درصد ذخیره چربی و پروتئین بدن زنبوهای کارگر اندازه گیری شد. نتایج این آزمایش نشان می ­دهد که گروه MLT-۳ بیش ترین وزن بدن و بیش ترین ذخیره پروتئین را نسبت به سایر گروه ­ها از خود نشان داد (p≤۰.۰۵). هم چنین گروه ­های MLT-۱ و MLT-۲ نیز نسبت به گروه شاهد و سایر گروه ­ها تفاوت معنی ­داری در وزن خشک زنبورها ایجاد کردند (p≤۰.۰۵). بر اساس نتایج این پژوهش، درصد پروتئین بیش تری در بدن زنبورهای عسل تغذیه شده با سطوح مختلف متیونین نسبت به گروه شاهد ذخیره شده است (p≤۰.۰۵). نتایج این آزمایش نشان داد که، اثر اسیدهای آمینه ال-متیونین، ال-لایزین و ال-ترئونین بر ذخیره چربی زنبورها معنی ­دار نبود (p≥۰.۰۵). نتایج این پژوهش نشان داد که افزودن ترکیبی از اسیدهای آمینه ال-متیونین، ال-لایزین و ال-ترئونین به جیره زنبورهای عسل، سبب افزایش وزن، و درصد پروتئین بدن می­ شود که می­ تواند در سطح تولید و زنده­  مانی کندو نقش مستقیمی داشته باشد.

اسیدهای آمینه, پروتئین, زمستان گذرانی, کندو