سمانه خدادادی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
آرش جوانمرد - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
سیدعباس رافت - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
کریم حسن پور - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

هدف اصلی از اعمال مدیریت علمی صحیح رسیدن به حداکثر سوددهی و بهره وری مطلوب می باشد. شناسایی نقش فاکتورهای مدیریت بر عملکرد واحدهای دامی، امری ضروری است. بدین منظور، پژوهش حاضر با هدف گذاری بازاریابی نقش عوامل تاثیرگذار اجتماعی، محیطی، ژنتیکی در پرورش بز از طریق تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه و صفات فنوتیپی اجرا شد. ابتدا آمار پرورش ­دهندگان و شرکت­ کنندگان در "همایش روز جهانی بز" موسسه تحقیقات علوم دامی کشور از دبیرخانه همایش اخذ و از طریق مصاحبه در کانال های مجازی پرسشنامه تکمیل شد. در نهایت پرسشنامه ها از طریق مصاحبه حضوری از مجموع ۸۲ پرورش ­دهنده فعال با پراکنش استان های مختلف تکمیل شدند. در گام دوم مطالعه، اثرات عوامل محیطی و ژنتیکی بر صفات تولیدی داده های سه ایستگاه پرورش بز مورد تحلیل آماری قرار گرفت تا استنتاجات آن به زبان ترویجی در اختیار دامداران قرار گیرد. از نتایج بخش اول این پژوهش، میزان دوقلوزایی و چندقلوزایی تاثیر معنی ­دار بر مرگ و میر بزغاله داشت. هم ­چنین نتایج نشان داد که اسکور بدنی مادر در تولد بزغاله های سالم، نقش و تاثیر چشمگیری دارد. نتایج بخش دوم مطالعه نشان داد که اثر سال تولد، جنس و اثر متقابل سال و تیپ بر وزن تولد، وزن از شیرگیری، وزن های ۶، ۹ و ۱۲ ماهگی به ­جز اثر تیپ بر وزن تولد و اثر متقابل سال و تیپ بر وزن ۱۲ ماهگی، اثر معنی داری دارد (۰/۰۵>p ). نتایج حاصل از بررسی هم خونی در ایستگاه نشان داد که خوشبختانه کنترل آمیزش ها و عدم استفاده مکرر از بز نر خاص در جفتگیری گله صورت گرفت و خوشبختانه میزان هم خونی در حد متوسط به پایین می باشد. شناسایی عوامل تاثیرگذار در پرورش می­ تواند به­ طور معنی ­داری به اقتصاد و در آمدزایی پرورش ­دهندگان کمک کند.

عوامل مدیریت, پروش بز, هم خونی, اثرات ثابت