مهدی رئیسی - گروه بهداشت و بیماری های آبزیان، دانشکده دامپزشکی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
خداکرم کیهانی - گروه انگل شناسی، دانشکده دامپزشکی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
خداداد پیرعلی - گروه انگل شناسی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

 ایکتیوفتیریازیس یا بیماری لکه سفید به ­وسیله تک یاخته­ مژه دار ایکتیوفتیریوس مولتی فیلییس در ماهیان آب شیرین ایجاد می­ شود. پژوهش حاضر به ­منظور مطالعه اثر غلظت­ های مختلف عصاره ­های سیر، شمعدانی و اسطوخدوس بر درمان آلودگی طبیعی با ایکتیوفتیریوس مولتی فیلییس انجام شد. تعداد ۱۴۰ عدد سیاه ماهی (Capoeta damascina) آلوده به ایک با وزن ۳۰/۲۱ گرم از رودخانه سلم در شهرستان کیار استان چهارمحال و بختیاری صید و به آزمایشگاه منتقل شدند. ماهیان به ­صورت حمام با غلظت ­های ۵، ۱۰، ۲۰ و ۴۰ میلی ­گرم در لیتر عصاره­ های سیر، اسطوخدوس و شمعدانی در کنار گروه شاهد مجاورت داده شدند. پس از ۴ ساعت، میانگین تعداد انگل در ماهیان مورد بررسی قرار گرفت. پس از فرمالین با اثر ۱۰۰ درصد، بیش ­ترین اثر عصاره­ ها، در غلظت ۴۰ میلی ­گرم در لیتر سیر و اسطوخدوس مشاهده شد که در مقایسه با عصاره شمعدانی و گروه شاهد تفاوت معنی داری نشان داد (p≤۰.۰۵). نتایج هم ­چنین حاکی از وجود ارتباط معنی ­دار بین تعداد انگل و غلظت عصاره در گروه ­های آزمون بود (p≤۰.۰۵). با توجه به یافته ­های این تحقیق استفاده از عصاره ­های گیاهی به ­خصوص سیر جهت کنترل انگل ایکتیوفتیریوس مولتی فیلییس توصیه می ­شود.

ایکتیوفتیریوس مولتی فیلییس, سیر, اسطوخدوس, شمعدانی, سیاه ماهی