بهاره شکوهیان قهفرخی - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
رقیه صفری - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
محمدرضا ایمانپور - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
علی جافر نوده - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

در این تحقیق تاثیرغلظت­ های تحت­ کشنده سولفات مس بر بیان ژن ویتلوژنین (Vtg) در جنس ماده ماهی گورخری (Danio rerio) بررسی شد. تعداد ۱۸۰ قطعه بچه ­ماهی گورخری ماده با میانگین وزنی وزنی ۰/۰۵±۰/۳ گرم در ۳ تیمار و ۳ تکرار به ­مدت یک­ ماه تحت تاثیر دو غلظت تحت­ کشنده سولفات مس ۰/۰۲ و ۰/۰۴ میلی گرم بر لیتر و تیمار شاهد قرار گرفتند. در انتهای دوره جهت مطالعات ژنتیکی از کبد نمونه برداری و استخراج RNA انجام شد. برای سنتز cDNA از کیت Superscript RTase استفاده شد و cDNA حاصله با استفاده از پرایمر ژن مذکور و ژن بتا اکتین به عنوان ژن رفرنس در Real Time PCR استفاده شد. ارزیابی بیان ژن (Vtg) کاهش بیان این ژن را در گروه ­های تیمار شده با سولفات مس نسبت به گروه شاهد نشان داد. هم چنین در گروه ­های تیمار شده با سولفات مس ۰/۰۲ و  ۰/۰۴ میلی­ گرم بر لیتر میزان بیان ژن به ­ترتیب ۰/۶۶ و ۰/۵۹ برابر گروه شاهد بود که الگوی کاهشی وابسته به غلظت را نشان می ­دهد. نتایج مطالعه حاضرنشان می  ­دهد که سولفات مس می ­تواند اثر منفی بر رشد و تکامل سلول ­های جنسی در جنس ماده ماهی زبرا داشته باشد.  

سولفات مس, بیان ژن, ویتلوژنین, ماهی گورخری