سعید محمدی صادق - استاریار رشته علوم اجتماعی _ گروه علوم اجتماعی دانشگاه سیستان و بلوچستان
مرتضی مسرورعلی نودهی - استاریار رشته علوم اجتماعی _ گروه علوم اجتماعی دانشگاه سیستان و بلوچستان

اهمیت شبکه های ماهواره ای و علل تماشای برنامه های ماهواره ای به خصوص شبکه های مذهبی در میان مردم زاهدان از جمله هدف های اصلی این پژوهش است که سعی شده است از طریق روش پیمایش بتوان به بررسی عوامل موثر بر گرایش به ماهواره و تاثیر آن بر باورهای مذهبی و رفتارهای دینی مردم زاهدان دست یافت. جامعه آماری این پژوهش شامل ۴۰۰ نفر از شهروندان زاهدانی واقع در سنین ۱۵ سال و بیشتر در سال ۱۳۹۶ می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد کمتر از نیمی از پاسخگویان به نحوی بیننده برنامه های ماهوار بوده اند و بیشترین علل تماشای ماهواره از نظر بییندگان تفریح و سرگرمی (تماشای فیلم و سریال)، تنوع برنامه های ماهواره و کسب خبر ذکر شده است و بیشترین بینندگان تماشای برنامه های توحیدی، کنجکاوی در مسائل دینی و کسب اطلاع ذکر شده است. بیشتر پاسخگویان، برنامه های مذهبی سیما را موفق تر از برنامه های شبکه های مذهبی ماهواره ای عنوان کرده اند. اکثر کسانی که شبکه های مذهبی ماهواره را تماشا کرده اند معتقدند: برنامه های مذهبی ماهواره می تواند بر بینش و نگرش آنها در زمینه اعتقادی و رفتاری اثر بگذارد، اما در بعد مناسکی آنها تاثیرگذار نیست. مهمترین پیشنهادی که در این پژوهش با توجه به نتایج تحقیق ذکر می شود این است که مدیران شبکه ها و برنامه سازان در حوزه معارف و علوم دینی، با آگاهی از این موضوع به فکر تولید برنامه های دینی مفید برای پاسخ به ذهن پرسشگر مخاطب خود باشند (به خصوص در شبکه های استانی) و این برنامه های دینی می بایست متناسب با نیازهای هر منطقه و هر استان با درنظر گرفتن نوع مذهب وقومیت و سایر نیازها تهیه شود.

ماهواره، علل تماشا، باورهای مذهبی، شبکه های مذهبی ماهواره