میثم خوئینی - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران،ایران.
حسین آریان - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی،واحدزنجان،دانشگاه آزاد اسلامی،زنجان،ایران.
جواد کبوتری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهدشت ،دهدشت ، ایران

در ادبیات غرب از آغاز قرن شانزدهم تا هفدهم، نهضت کلاسیسم یا سنت­گرایی پیدا می­شود و شاعران و نویسندگانی چون مولیر، راسین و ... از آثار بزرگ ادبی یونان و لاتین، تقلید می­کنند. در ادبیات عرب هم چیزی شبیه به این جریان تحت عنوان حرکه الاحیاء یا جنبش بازآفرینی وجود دارد. دوره بازگشت در ایران نیز خلاصه­ای از همه سبک­ها و جریانات مهم ادبی دوره قبل است. گویی ادبیات این سه دوره به مروری همه جانبه در میراث خود احتیاج داشته­ است. در این جستار با نگاهی تطبیقی به اصول و قواعد ریشه­های این سه جریان و همچنین بررسی ویژگی­های مشترک موجود در این آثار اثبات خواهیم کرد که در ریشه­های شعر این سه دوره، از نظر اصول و قواعد فکری و هنری و کاربرد تکنیک­های بلاغی، مشابهت­های فراوانی وجود دارد؛ همچنین با ریزبینی و مداقه در عناصر شاعری به کار رفته در آثار این دوران، به آشکارسازی این دقیقه پرداخته می­شود که دلایل مشترک روی آوردن شعرای سه دوره بازگشت، حرکه الاحیاء و کلاسیسم به گذشته و دوختن نگاهشان به شکوه ادبیات قدمای خود چه چیز بوده است.

بازگشت ادبی, سنت گرایی, کلاسیسم, سبک, حرکه الاحیاء