«مطرب آتش»(بررسی مضمون اسپند در شعر فارسی)
عنوان مقاله: «مطرب آتش»(بررسی مضمون اسپند در شعر فارسی)
شناسه ملی مقاله: JR_DEHKH-9-31_007
منتشر شده در در سال 1396
شناسه ملی مقاله: JR_DEHKH-9-31_007
منتشر شده در در سال 1396
مشخصات نویسندگان مقاله:
مسروره مختاری - هیات علمی/ دانشگاه محقق اردبیلی
حسین آریان - هیات علمی/ دانشگاه آزاد اسلامی- واحد زنجان
سعید توکلی - دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی/ دانشگاه محقق اردبیلی
خلاصه مقاله:
مسروره مختاری - هیات علمی/ دانشگاه محقق اردبیلی
حسین آریان - هیات علمی/ دانشگاه آزاد اسلامی- واحد زنجان
سعید توکلی - دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی/ دانشگاه محقق اردبیلی
شاعران پارسیسرا از ابتدای پیدایش شعر، از ظرفیتهای گوناگون زبان و الفاظ برای کشف مضامین تازه و بکر بهره بردهاند. با وجود پژوهشهای متعددی که در این باره انجام شدهاست، واژههایی وجود دارند که علیرغم داشتن بسامد بالا و نقش قابل تامل آنها در پهنهی ادب فارسی، تاکنون تحقیق و پژوهشی دربارهی آن واژهها صورت نگرفتهاست. واژهی «اسپند» از جملهی آن واژههاست. پژوهش حاضر سیر تحول و تطور معنایی این مضمون را از ابتدای پیدایش شعر فارسی، (قرن سوم) تا سدهی حاضر مطالعه کردهاست. حاصل پژوهش نشان میدهد که در شعر سبک خراسانی و عراقی، مضمونهای ابداع شده تنوع چندانی ندارد و می شود آنها را در چند مولفهی کلی دستهبندی کرد: مثل دفع چشم زخم، تشبیه به خال، تشبیه به مردمک چشم و...؛ اما با ظهور سبک هندی و ظهور شاعران نازکخیال این سبک، این واژه چنان مورد توجه قرار میگیرد که از آثار این سبک، میتوان صدها بیت دربارهی اسپند به دست آورد. به گونهای که گاه، این کلمه در قالب ردیف اسمی نیز به کار برده شدهاست. با وجود آنکه این واژه در شعر معاصر نیز ظهور و بروز دارد، اما از نظر مضمون، تنوع چندانی ندارد و بیشتر همان مضامینی است که در دو سبک خراسانی و عراقی کاربرد داشتهاست.
کلمات کلیدی: ادبیات فارسی, شعر فارسی, ادبیات غنایی, مضمون اسپند, فرهنگ عامه, سبک هندی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1304199/