محمدرضا مهرگان - استاد، دانشگاه تهران.
محمدرضا اخوان انوری - دانشجوی دکتری، دانشگاه تهران.
کامیار رئیسی فر - دانشجوی دکتری، دانشگاه تهران.

با توجه به پیچیده و گسترده شدن طیف مسائل تصمیمگیری، شاخهای نوپا در تحقیق در عملیات تحت عنوان تحقیق در عملیات نرم (SOR) شکل گرفته است. برخلاف دیدگاه سخت و کلاسیک، تحقیق در عملیات نرم از روشهای کیفی و تفسیری برای تفسیر، تعریف و بررسی جوانب مختلف مساله مورد بررسی استفاده میکند. از سوی دیگر، ترسیم نقشه حوزههای علم به تعیین جایگاه آن قلمرو در گستره دانش کمک و نسبت آن را با سایر حوزهها بهتر مشخص می کند. در این پژوهش، با استفاده از فرآیند شش مرحلهای ترسیم نقشه علم، پژوهشگران کوشیدهاند نقشه علم تحقیق در عملیات نرم را براساس طبقهبندیهای موضوعی پایگاه استنادی علوم (ISI) ترسیم کنند. در گام نخست این فرآیند، دادهها استخراج و در گام دوم، واحد تحلیل انتخاب شد. در گام سوم و چهارم، فراوانی مقالات بررسی و شباهت میان مقالات استخراج شده تعیین گشت. در گام پنجم، حوزههای مرتبط با یکدیگر با استفاده از یک الگوریتم خوشهبندی شناسایی و در گام ششم، نقشههای قلمروی موضوعی با گامهای خوشهبندی ترسیم و تحلیل شد. درنهایت، شش خوشه در مجموعههای علوم مدیریتی و اجتماعی، مجموعه علوم مهندسی، دانشهای مطالعات رفتاری، دانش محیط و جغرافیا، جامعهشناسی و منابع طبیعی و مجموعه ریاضی به دست آمد.

تحقیق در عملیات نرم, نقشه علم, پایگاه استنادی علوم (ISI)