احد نظری - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
احسان سودیان طهرانی - کارشناس ارشد مدیریت پروژه و ساخت، دانشگاه شهید بهشتی

مدیریت ریسک یکی از حوزه های مطرح در مدیریت پروژه است وتوجه پژوهشگران فراوانی را جلب کرده است.لیکن، به اعتقاد اکثرصاحب نظران، فرایند مدیریت ریسک در خصوص شناسایی منابع عدم قطعیت و علل ریسک کاستی هایی دارد. در این خصوص، از آنجاکه ذی نفعان پروژه یکی از اصلی تر ین منابع عدم قطعیت در پروژه هاهستند، در این مقاله مدلی برای شناسایی وتحلیل منابع عدم قطعیت در حوزه ذی نفعان عرضه می شود. به این منظور، ابتدا الگوهای مطرح مدل مبنای تحقیق برگزیده شد. در ادامه، « مدل برتری » بررسی و به منظور رفع کاستی مدل در بخش روابط ذی نفعان از مدل شبکه استفاده شد.در این تحقیق، یکی از پروژه هایی که به شدت تحت تاثیر ذی نفعان و عدم قطعیت های مرتبط با آنان، طرح توسعه حرم مطهر علویدر نجف، مطالعه و بررسی شد. اطلاعات و مدارک این پژوهش،برگرفته از طرحی است که دفتر فنی دانشکده معماری و شهر سازیدانشگاه شهید بهشتی در حال انجام آن است. ابتدا، از طریق مصاحبه ،ذی نفعان پروژه و شبکه روابط آن ها شناسایی شد. سپس، با استفاده از تحلیل شبکه ارتباطات ذی نفعان، عدم قطعیت های موجود در روابط ذی نفعان شناسایی ونحوه تاثیرگذاری آن ها ارزیابی شد. بر اساس نتایج به دست آمده، ذی نفعان کلیدیپروژه به ترتیب اهمیت، شامل تولیت حرم مطهر، پیمانکار، بانیان، گروه ها ی تروریستی، وپیمانکاران محلی هستند. همچنین، اصلی ترین ریشه های عدم قطعیت در حوزه ذی نفعان پروژه شامل شرایط اجتماعی نجف، روند پیشرفت پروژه، و تغییر مسئولین هستند. با توجه به نتایج تحقیق، مدل پیشنهادی روشی نظام مند برای شناسایی و تحلیل عدم قطعیت های موجود در حوزه ذی نفعان بابهره گیری از از مدل های شبکه ای است که عرضه می شود.

مدیریت ریسک, مدیریت عد م قطعیت, مدیریت ذی نفعان پروژه, شبکه روابط, طرح توسعه حرم مطهر علوی