غلا محسین اسدی - دانشیار، دانشگاه شهید بهشتی
بیتا مشایخی - * دانشیار، دانشگاه تهران.

چکیده     پیرو تغییرات محیط تجارت، ناشی از رقابت جهانی و تحولات تکنولوژی، بانک­ها همانند سایر کسب و کارهای امروزی، با تقاضای روزافزون مشتریان برای محصولات و خدمات متنوع مواجه هستند. به این ترتیب، ضرورت پاسخ­گویی به نیاز مشتریان و بقا در این محیط پویا، پیچیده و بسیار متنوع بازارها، بانک­ها را وادار می­سازد تا به سمت تکنولوژی­های جدید و معرفی صدها محصول و خدمت نوین و غیر سنتی روی آورند. مسلم است که حفظ توانایی حرکت در چنین مسیری مستلزم ایجاد ابزارهای دقیق­تر برای ارزیابی عملکرد مدیران نسبت به گذشته است. به تبع آن، بدون تعیین «حوزه سود» و آگاهی نسبت به وضعیت سودآوری خدمات، محصولات و مشتریان، اتخاذ تصمیمات مقتضی جهت کسب موفقیت غیر ممکن است؛ لذا به­منظور کسب موفقیت و دستیابی به راهی دقیق­تر و به صرفه­تر برای مدیریت پرتفوی خدمات، محصولات و مشتریان، سیستم هزینه­یابی بر مبنای فعالیت به­عنوان سیستمی که قادر است تا علاوه بر ارزشگذاری، اطلاعات صحیح و به­هنگام در خصوص ارزش­افزایی فعالیت­ها و شناسایی فعالیت­های فاقد ارزش افزوده تامین نماید و درنتیجه موجبات ارتقای عملکرد و سودآوری شرکت­ها را فراهم سازد، به بانک­ها معرفی شدند. اهمیت پیاده­سازی چنین سیستمی محقق را بر آن داشت تا با مطالعه وضعیت کنونی هزینه­یابی در صنعت بانکداری کشور و بررسی شرایط، الزامات پیاده­سازی سیستم هزینه­یابی بر مبنای فعالیت در صنعت نامبرده، به این سوال پاسخ دهند که آیا طراحی و استقرار هزینه یابی بر مبنای فعالیت در بانک­های کشور امکان­پذیر است یا خیر؟ به این ترتیب، در این پژوهش پس از کسب شناخت نسبت به وضعیت هزینه­یابی موجود در بانک­ها و تایید امکان استقرار هزینه­یابی بر مبنای فعالیت در بانک­ها از دیدگاه صاحبنظران و خبرگان این صنعت، طرحی برای استقرار این سیستم در بانک­های کشور ایران ارائه شد.

هزینه یابی بر مبنای فعالیت, صنعت بانکداری, بانکداری متمرکز, سیستم برنامه ریزی منابع سازمان, آزمون های ناپارامتری