مجید کیانی استیار - دانشگاه تبریز
عباس قلندرزاده - دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران
توحید اخلاقی - دانشکده عمران دانشگاه تبریز

روش حفاری تمام مکانیزه ی تونل، لاینینگ های سگمنتی را ترویج نموده است. یکی از انواع تغییر شکل های بزرگ و ماندگار زمین، گسلش است. تونل ها به جهت طول زیاد در معرض خطر گسلش هستند. رفتار تونل ها در ناحیه ی گسل یکی از مسائلی است که کمتر مطالعه شده است. در این مقاله، جزئیات روش مدل سازی گسلش زمین و تونل سگمنتی حفر شده در خاک در سانتریفیوژ ژئوتکنیکی بیان شده و نتایج شش آزمایش گسلش شیب لغز نرمال با تونل سگمنتی در سانتریفیوژ ژئوتکنیکی ارائه گردیده است. نتایج بیانگر موفقیت در مدل سازی است؛ لذا مکانیسم های گسیختگی ممکن مشخص گردید. این مکانیسم ها تابع میزان جابه جایی گسل است. با افزایش جابه جایی در گسل، تغییر شکل در مقطع عرضی تونل و در نهایت گسیختگی در پوشش تونل و ریزش خاک داخل آن اتفاق می افتد. نظر به اینکه تونل-های مورد مطالعه تونل های کم عمق شهری لحاظ گردیده اند، لذا ریزش خاک به داخل تونل منجر به شکل گیری فروچاله در سطح زمین می-شود. نتایج آزمایش ها با سربارهای مختلف نشان داد که با افزایش سربار تونل، آستانه ی تحمل تونل در مقابل ریزش خاک به داخل تونل در اثر گسلش افزایش می یابد. با وجود اعمال گسلش زیاد، آسیب های سازه ای در سگمنت ها به دلیل عملکرد مناسب هندسی سگمنت ها و اتصالات آنها اندک بوده و تنها آسیب هایی موضعی در آنها مشاهده گردید.

تونل, لاینینگ سگمنتی (قطعه ای), گسل شیب لغز, گسل نرمال, سانتریفیوژ ژئوتکنیکی, مدل سازی فیزیکی