وحید واحدی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
فرهاد صمدیان - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
روشنک نوراحمدی - گروه علوم دامی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
مرتضی بهروزلک - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

در پژوهش حاضر تاثیر پودر تفاله ‎انگور بر خصوصیات منی، سطح سرمی تستوسترون و باروری خروس های گله مادر گوشتی بررسی شد. تعداد ۲۴۰ قطعه مرغ مادر و ۲۴ قطعه خروس از سویهراس ۳۰۸ با سن ۳۱ هفتگی، در قالب طرح کاملا تصادفی به سه گروه آزمایشی در ۱۰ تکرار (۸ قطعه مرغ و ۱ قطعه خروس در هر تکرار) تقسیم بندی شد. پرندگان از هفته ۳۲ تا هفته ۴۱ در گروه شاهد از جیره استاندارد و در گروه ­های تیماری با جیره های دارای ۱/۵% و ۳% تفاله خشک انگور (برحسب ماده خشک) تغذیه شدند. در انتهای آزمایش (هفته ۴۱) برخی خصوصیات کیفی منی، مقادیر تستوسترون سرمی خروس ها و میزان جوجه درآوری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که‎ مکمل سازی تفاله انگور اثر معنی داری بر حجم منی و غلظت اسپرم خروس‎ها نداشت (۰/۰۵P)، اما ریخت ‎شناسی و یکپارچگی غشای پلاسمایی اسپرم ­ها تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت. علاوه بر این، مکمل ‎سازی سه درصد تفاله انگور، به ­طور موثری (۰/۰۵>P) باعث افزایش تستوسترون سرمی و درصد جوجه درآوری نسبت به گروه شاهد شد (۰/۰۵>P). در نتیجه افزودن خوراکی فیبرهای آنتی اکسیدان مثل پودر تفاله انگور، ممکن است باعث بهبود کیفیت اسپرم و درصد جوجه درآوری در گله های مادر گوشتی شود.

خروس گله مادر, تفاله انگور, سطح سرمی تستوسترون, خصوصیات منی