محدثه صلواتی خوشقلب - گروه بیولوژی دریا، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران
اعظم مشفق - گروه زیست شناسی، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران
محبوبه سترکی - گروه زیست شناسی، واحد ایذه، دانشگاه آزاد اسلامی، ایذه، ایران

هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی خصوصیات ضدباکتریایی همولنف دوکفه ای ­های Cerastoderma و Didacna سواحل جنوبی دریای خزر بود. برای تعیین فعالیت ضد­میکروبی اولیه از روش انتشار دیسک در آگار، ماکرودایلوشن و میکرودایلوشن و برای انتخاب درصد غلظت عصاره ­ها، از رقت های مختلف ۲۵%، ۱۲/۵، ۶/۲۵، ۳/۱۲۵، ۱/۵۶ درصد استفاده شد. بیش ­ترین و کم ­ترین قطر هاله عدم رشد در رقت ­های مختلف از همولنف دوکفه ­ای ­ها بر علیه باکتری (ATC C۲۵۹۲۲ (Escherichia coli در دوکفه ­ای Cerastoderma مربوط به غلظت­ های ۲۵% و ۱/۵۶ و در دوکفه ­ای Didacna مربوط به غلظت­ های ۲۵% و ۳/۱۲۵ بود. هم ­چنین در باکتری  NCTC۵۰۵۶) Klebsiella   pnuemoniae)  بیش ­ترین و کم ­ترین قطر هاله عدم رشد در همولنف دوکفه ­ای Cerastoderma به ­ترتیب مربوط به غلظت­ های ۲۵% و ۳/۱۲۵ و در دوکفه ­ای­ Didacna مربوط به غلظت­ های ۲۵% و ۳/۱۲۵ بود. در باکتری Entroccus faccium بیش ­ترین و کم­ ترین قطر هاله عدم رشد در دوکفه ­ای Cerastoderma مربوط به غلظت ­های ۲۵% و ۳/۱۲۵ و در دوکفه ­ای Didacna مربوط به غلظت ­های ۲۵% و ۱/۵۶ بود. با افزایش غلظت همولنف، فعالیت ضد­باکتری آن به­ طور معنی­ داری افزایش پیدا کرد (۰/۰۵>p). همولنف صدف Didacna دارای MIC پایین ­تری در مقایسه با صدف Cerastoderma بر علیه باکتری ­های E. coli و K. pnuemoniae بود اما میزان MIC همولنف صدف Cerastoderma در مقایسه با صدف Didacna بر علیه باکتری Entroccus faccium کم ­تر بود (۰/۰۵>p). بنابراین با توجه به یافته ­های این پژوهش Cerastoderma  و Didacna می تواند به­ عنوان منبعی با ترکیباتی با ارزش و دارای توان زیست فعالی در تهیه داروهای ضد­میکروبی طبیعی مورد استفاده قرار گیرد.

ماکرودایلوشن, میکرودایلوشن, ضدباکتری, همولنف, Cerastoderma, Didacna