میثم مددی - گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
حسین وارسته مرادی - گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

در عصر حاضر تخریب و جدایی زیستگاه اثرات بوم شناسی قابل توجهی بر روی گونه های حیات­ وحش به خصوص گونه های شاخص و در معرض تهدید به جا گذاشته است. در این میان گونه پلنگ توسط اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (IUCN) در رده حفاظتی، در معرض خطر انقراض (EN) قرارگرفته است. پارک ملی گلستان به عنوان اولین پارک ملی ایران، توسط جاده میان گذر گرگان-بجنورد، عملا به دونیمه شمالی و جنوبی تقسیم گردیده است که موجب تاثیرات شدیدی بر روی مطلوبیت زیستگاه گوشت خواران به ویژه پلنگ شده است. لذا شناخت عوامل موثر بر مطلوبیت زیستگاه پلنگ به عنوان یک ابزار مفید در مدیریت و حفاظت از زیستگاه های باقی مانده در پارک ملی گلستان، می تواند مدیران حفاظت را در مدیریت موثر این گونه یاری رساند. در این پژوهش جهت مدل سازی مطلوبیت زیستگاه پلنگ، از روش رویکرد آنتروپی بیشینه و با استفاده از ۱۵ متغیر زیستگاهی و ۷۷ نقطه حضور گونه استفاده شده است. درنهایت پس از استفاده از مدل مکسنت پتانسیل مطلوبیت زیستگاه پلنگ ایرانی در پارک ملی گلستان پیش بینی شد. شاخص AUC به دست آمده برابر با ۰/۹ بوده است که عدد به دست آمده بیانگر قدرت پیش بینی عالی مدل می باشد. نتایج براساس آزمون جک­ نایف نشان می­ دهد که پراکنش پلنگ در پارک ملی گلستان در درجه اول متاثر از پراکنش طعمه ها شامل کل و بز، تشی، قوچ و میش و مرال بوده و سپس به متغیرهای محیطی دیگر شامل ارتفاع ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ متر، فاصله از منابع آبی و جاده وابسته است. 

پلنگ, مطلوبیت زیستگاه, مکسنت, پارک ملی گلستان