مصطفی عمری کولانکوه - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
نعمت هدایت ایوریق - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
آزاده بوستان - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، مغان، ایران
رضا سید شریفی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
وحید واحدی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، مغان، ایران
رضا خلخالی ایوریق - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، مغان، ایران

حفظ نژادهای بومی از اهداف مهم اصلاح نزادی محسوب می شود و جهت شناسایی ساختار ژنتیکی جمعیت باقی ­مانده اساس حفظ نژادی است. لذا این پژوهش با هدف بررسی ساختار ژنتیکی اسب ­های استان اردبیل و مقایسه با دیگر نژادهای خارجی با استفاده از ناحیه کنترل (D- loop) ژنوم میتوکندریایی انجام گرفت. جهت انجام آزمایش DNA ژنومی استخراج و مستقیما پس از تکثیر ۴۳۰ جفت بازی از ناحیه کنترل با استفاده از روش سنگر از ۱۰۰ راس اسب بومی مربوط به استان اردبیل توالی ­یابی گردید. آنالیز توالی ها منجر به شناسایی ۴۳ جایگاه چندشکلی شد که منجر به ایجاد  ۴۰ هاپلوتیپ مختلف گردید که براساس هاپلوگروه ­های شناسایی شده در ۹ هاپلوگروه (A،B ،C ، G ،I ،L ،M ،P  و Q) قرار گرفتند. مقدار تنوع نوکلئوتیدی، تنوع هاپلوتیپ و  Dتاجیما در اسب­ های بومی استان اردبیل به ­ترتیب ۰/۰۲۴۱۲، ۰/۸۷۷ و ۰/۵۷۱- به ­دست آمد. میزان D تاجیما انحراف معنی داری را نشان نداد. نتایج این مطالعه نشان داد که خط مادری در اسب­ های اردبیل از تنوع بالایی برخوردار است.

اسب بومی, هاپلوتیپ, تنوع نوکلئوتیدی, تنوع ژنتیکی, ژنوم میتوکندریایی