مهنا محمدی - گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، گرگان، ایران
مسعود ستاری - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، ایران
اریا باباخانی - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، ایران
سیدعلی جوهری - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
حسین غفوری - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا، ایران

 نانوذرات آهن با تولید رادیکال­های فعال اکسیژن منجر به استرس اکسیداتیو شده و در نتیجه فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدانی را تحت تاثیر قرار می­دهند. هدف از این پژوهش بررسی میزان سمیت، در غلظت­های مختلف نانوذرات آهن در کبد ماهی کپور بود. بررسی تغییرات در میزان آنزیم­های آنتی­اکسیدانی ناشی از نانوذرات می­تواند به­عنوان شاخص استرس اکسیداتیو باشد. بدین ­منظور بچه­ماهیان کپور با طول کل ۰/۸±۱۱ سانتی­متر و وزن ۰/۶±۱۷ گرم در معرض غلظت­های (ppm ۵۰،۳۰،۱۰،۰) نانوذره آهن قرار گرفتند. نمونه ­برداری در روزهای ۰، ۱، ۷ و ۱۴ انجام شد. در این تحقیق آنزیم­های آنتی­اکسیدانی سوپراکسیددیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون­پراکسیداز در بافت­ کبد و میزان پراکسیداسیون چربی (MDA) به­عنوان شاخص استرس اکسیداتیو مورد سنجش قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که قرار­گیری در معرض نانوذرات ­آهن منجر به افزایش معنی­دار در میزان پراکسیداسیون چربی و تغییر درفعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدانی با گذشت زمان می­شود(۰/۵>p). تغییرات مشاهده شده در سیستم دفاع آنتی­اکسیدانی در واقع، پاسخی بیولوژیک در هنگام قرار گرفتن در معرض نانوذرات اکسید­آهن است. بنابراین، پایش شاخص­های زیستی مانند آنزیم­های آنتی­اکسیدانی و سطح ­مالون­دی­آلدهید می­تواند به­عنوان شاخص مناسب برای سنجش استرس اکسیداتیو وارد شده به ماهی کپورمعمولی ­باشد.

نانو ذرات اکسیدآهن, پراکسیداسیون, دفاع آنتی اکسیدانی, استرس اکسیداتیو, Cyprinus carpio