فرزانه ایمانی بوژانی - گروه زیستگاه ها و تنوع زیستی، دانشکده محیط زیست و انرژی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مرتضی نادری - گروه محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، کد پستی: ۸۳۴۹-۳۸۱۵۶
جلیل ایمانی هرسینی - گروه زیستگاه ها و تنوع زیستی، دانشکده محیط زیست و انرژی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
بهمن شمس اسفند اباد - گروه محیط زیست، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

هدف این مطالعه تعیین مهم ترین عوامل موثر بر حضور کل و بز با استفاده از روش های مبتنی بر داده های حضور در فصل های بهار و پاییز ۱۳۹۵ بوده و از ۱۳ متغیر محیط زیستی استفاده شده  است. با جمع آوری داده های میدانی و مقایسه ویژگی های اکولوژیک ۱۱۰ نقطه حضور در منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش بیستون، مدل توزیع بالقوه گونه و مهم ترین متغیرهای دخیل در استفاده از زیستگاه به دست آمد. نتایج نرم افزارها نشانگر مطلوبیت زیستگاه کل و بز در نواحی جنوب و غرب منطقه است. مهم ترین متغیرهای موثر بر مطلوبیت زیستگاه در نرم افزار تحلیل آشیان بوم شناختی فاصله از مراکز صنعتی در فصل بهار و فاصله از مراکز نظامی در فصل پاییز بوده است. در فصل پاییز متغیرهای فاصله از روستاها، مراکز نظامی و شیبو در فصل بهار ارتفاع از سطح دریا بیش ترین میزان مشارکت را داشته اند. در فراکافت جک نایف فاصله از عشایر و تیپ پوشش گیاهی بیش ترین اثر را در فصول بهار و پاییز بر مطلوبیت زیستگاه داشته اند. میزان حاشیه گرایی ۱/۸ در پاییز و ۰/۹ در بهار نشانگر تخصص گرا بودن و توان تحمل محیطی کم گونه است. جهت بهینه سازی مدل از اعتبار سنجی متقاطع استفاده شد. در نرم افزار ModEco، بهترین عملکرد را مدل Domain  با دقت ۰/۹۲۶۵ داشته  است. نتایج روش ها مشابه بود و بیش ترین تفاوت را ENFA با سایر روش ها (MaxEnt,Domain,Bioclim و Svm) داشت. اما بهترین عملکرد را MaxEnt با ۰/۹۳۱ = AUC داشت.

کل و بز, حداکثر آنتروپی, تحلیل فاکتور آشیان بوم شناختی, موداکو, سامانه اطلاعات جغرافیایی, منطقه حفاظت شده بیستون, پناهگاه حیات وحش بیستون