بررسی برخی صفات زیستی Natrix tessellate (Ophidia: Colubridae) جنس نر در شهرستان ساری استان مازندران

Natrix tessellata یک گونه وابسته به آب است که زندگی بسیاری از آن ها در نزدیکی نهرهایی که غنی از ماهی هستند کشیده شده است. در این مطالعه که از ۱۵ فروردین تا ۱۵ آبان ۱۳۹۱ روی جمعیت­های شهرستان ساری در استان مازندران انجام شد، تعداد ۵۷ نمونه مار نر از چهار ایستگاه تالاب پرورش ماهیﺁبندانکش، پارک جنگلی زارع، رودخانه تجن و شالیزارهای اطراف ساری به منظور مطالعات تولیدمثلی، رفتارشناسی، بررسی صفات ریختی متریک و مریستیک در گشت­های روزانه و با دست جمع­آوری شدند. نمونه­ها از ارتفاع ۳۰ متری از سطح دریا در شالیزارهای برنج تا ارتفاع ۷۰۰ متری در منطقه پارک جنگلی زارع مشاهده شدند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که طول بدن آن ها بین ۳۴ تا ۶۸ سانتی­متر، طول دم آن ها بین ۱۱ تا ۱۶ سانتی­متر و در صفات مریستیک تعداد فلس­­های جلو چشمی ۲ یا ۳ عدد، ۳ یا ۴ فلس عقب چشمی، لب بالا دارای ۸ و لب پایین ۹ یا ۱۰ فلس، فلس­های شکمی ۱۶۹ تا ۱۸۳ عدد،  زیر دمی ۶۰ تا ۷۸ عدد و فلس­های پشتی در تمام نمونه­ها ۱۹ عدد می­باشد. زمان فعالیت این گونه در منطقه مورد مطالعه در فصل بهار از ساعت ۹ صبح تا ۱۶ عصر می­باشد اما در فصل تابستان از ساعت ۸ تا ۱۳ و در بعد از ظهر از ساعت ۱۷ تا ۲۰ می­باشد. هم چنین در این تحقیق فعالیت شبانه­ای از این مار مشاهده نشد. با شروع اسپرماتوژنز در اواسط خرداد، تعداد اسپرم­ها رفته رفته افزایش یافته و در اواسط مرداد و شهریور به حداکثر تعداد می­رسد.

Keywords:

مار چلیپر نر , ریخت شناسی , تولیدمثل , شالیزارهای برنج , پارک جنگلی زارع , ساری